روش تخمير چند لوله اي براي باكتري هاي گروه كليفرم

تخمير چند لوله اي براي باكتري هاي گروه كليفرم

گروه كليفرم شامل گونه هايي از باكتري هاي متعلق به خانواده آنتروباكتريا سه ها هستند. تعريف قديمي از اين گروه بر اساس باكتري شناسي علمي نبوده.بلكه مبتني بر روش تخمير لاكتوز مي باشد. بنابراين در رابطه با روش تخمير، اين گروه تحت عنوان باكتري هاي هوازي و بي هوازي اختياري،گرم منفي،لاكتوز را ظرف 48 ساعت تخمير و توليد گاز و اسيد مي کنند. بدون اسپور و ميله اي شكل كه در دماي ۳۵ درجه سانتی گراد تخمیر می شوند.

آزمايش استاندارد جهت شناسائي گروه كليفرم بر اساس روش تخمير چند لوله اي و يا بوس يله روش (MF) صورت سه مرحله احتمالي ، تاييدي و تكميلي و نيز با تكنيك صافي غشائي سوبستراي كروموژنيك انجام مي شود . هر روش محدوديت هاي خاص خود را دارد و با توجه به اهداف آزمايش قابل كاربرد است . به منظور كسب نتايج معتبر نياز به اجراي جدي و دقيق شيوه هاي كنترل كيفيت كار است.
زماني كه چندين لوله با غلظت هاي مختلف از نمونه در آزمايش تخمير استفاده مي شود، نتايج ارگانيزم هاي موجود بيان مي شود . اين عدد، بر ( MPN ) آزمايش به صورت محتمل ترين تعداد ممكن اساس فرمول هاي احتمالات، تخميني از تراكم متوسط كليفرم ها در نمونه مورد بررسي ارائه مي نمايد . تراكم كليفرم ها همراه با ديگر اطلاعات به دست آمده از مطالعات مجمل بهداشتي يا مهندسي امكان بهترين ارزيابي از بازدهي فرآيند تصفيه آب و كيفيت بهداشتي منابع آب را فراهم مي سازد.

دقت هر آزمايش بستگي به تعداد لوله هاي به كار گرفته شده دارد . رضايتبخش ترين اطلاعات زماني به دست خواهد آمد كه بيشترين غلظ ت هاي ساخته شده از نمونه، در تعدادي يا همه لوله ها، تشكيل گاز را نشان بدهد و كمترين غلظت هاي نمونه تشكيل گاز در همه يا اكثريت لوله ها را نشان ندهد . تراكم باكتريايي در نمونه ها به كمك فرمول هاي مشخص يا با استفاده از جداولي مبتني بر تعداد لوله هاي مثبت در چندين غلظت مختلف، قابل تعيين است. تعداد حجم هاي برداشته شده از نمونه (يا ضرايب رقيق سازي بر اساس فرض توزيع MPN براي نمونه ها ) بستگي به دقت مورد نظر براي نتايج كار دارد.

جدول پوآسون (توزيع تصادفي ) تهيه شده است. هر چند، اگر پيش از برداشتن حجم مورد نظر در هر مرحله، نمونه كاملا به هم زده و مخلوط نشده باشد يا اينكه سلولهاي باكتريها به هم چسبيده و متراكم شده باشند، كمتر از تعداد واقعي باكتريها خواهد بود. MPN

•  تعيين كيفيت آب آشاميدني

زماني كه نمونه آب آشاميدني براي سنجش كيفيت آب آن با استانداردهاي سازمان حفاظت محيط زيست آزمايش مي شود، پيشنهاد مي گردد كه از روش تخمير در ۱۵ لوله يكسان هر كدام حاوي 10 ميلي ليتر يا 5 لوله يكسان هر كدام حاوي 20 ميلي ليتر و يا يك بطري حاوي 100 ميلي ليتر نمونه استفاده شود . زماني كه آزمايش تمام نمونه هاي آب آشاميدني به وسيله روش تخمير صورت مي گيرد از مرحله تاييدي استفاده گردد . آزمايش تكميلي براي نمونه هاي انتخابي به صورت فصلي يا حداقل هر سه ماه يك بار جهت كنترل كيفي به كار مي رود.

براي آزمايش هاي روزانه در بيشتر شبكه هاي آبرساني عمومي، به ويژه آن مواردي كه گندزدايي مي شوند، هدف آزمايش كليفرم ارزيابي ميزان كارائي و بازدهي فرايندهاي تصفيه و راهبري است. بخش عمده اي از باکتری های گروه كليفرم در تصفيه خانه آب و فاضلاب از طريق سنجش نتايج با استاندارد هاي هاي موجود در سيستم توزيع لزوما نتيجه اشكال در كار تصفيه خانه يا منبع آب چاه نبوده بلكه دليل آن مي تواند مربوط به رشد مجدد باكتري در خطوط اصلي باشد.

از آنجائي كه تشخيص بين آلودگي ثانويه و رشد مجدد كليفرم ها در سيستم، كه مي تواند به دليل حضور مواد آلي باشد، مشكل است، بايد فرض را بر آلودگي مجدد و ثانويه قرار داد، مگر اينكه خلاف آن ثابت شود.

•  تعيين كيفيت آب در مواردي غير از آب آشاميدني

در آزمايش آب هاي غير آشاميدني، يك گروه لوله حاوي نمونه كه با آب تا ده برابر رقيق شده را بسته به احتمال تراكم 10 ، 1 , 0.1  است ( از 10 ميلي ليتر شروع و مضاربي از 1 كليفرم تهيه شده و طي مراحل احتمالي و تاييدي اندازه گيري مي شوند.) در اين آزمايش مي توان از مرحله تكميلي نيز به عنوان يك معيار كنترل كيفي براي حداقل 10 % لوله هاي مثبت حاوي آب آشاميدني كه بر مبناي آزمايشات فصلي نمونه برداري شده اند، استفاده نمود . به طور كلي هدف از آزمايش آب غير آشاميدني ، بر آورد شدت آلودگي باكتريايي، تعيين منبع آلودگي، اجراي استاندارد هاي كيفي آب و يا رديابي نحوه بقاي ميكرو ارگانيسم ها مي باشد.

هر آزمايش داراي مقادير عددي براي گزارش نتايج براي تراكم كليفرم ها به MPN است. روش تخمير چند لوله اي مي تواند برآوردهاي معتبري بر اساس دست دهد . براي اين كار تعداد كافي نمونه بايد آزمايش شوند تا نتايج آنها نماينده واقعي وضعيت منبع مورد بررسي باشد . به طور كلي ميانگين هندسي يا عدد ميانه از نتايج آزمايش تعدادي نمونه، رقمي را ارائه مي كند كه در آن تاثير تغييرات در شرا يط نمونه هاي برداشته شده به حداقل رسيده است . در همين راستا روش شمارش مستقيم به كمك صافي غشائي، مي تواند شيوه هاي بهتري براي دستيابي به هدف باشد.

•  آزمايش نمونه هاي ديگر

روش تخمير چند لوله اي براي آزمايش نمونه هاي حاوي نمك يا آب شور، به علاوه نمونه هاي گل و لاي، رسوبات و لجن كاربرد دارد . براي هر نوع نمونه مي بايست به موارد اشاره شده جهت انتخاب حجم مناسب و تعداد لوله هاي حاوي نمونه رقيق شده توجه گردد. براي آماده سازي نمونه ها ي جامد يا نيمه جامد، ابتدا بايد آنها را توزين نمود و سپس آنها را با رقيق كرد براي مثال، ابتدا 50 گرم نمونه را در ظرف استريل مخلوط كن ريخته، 450 ميلي با ضرايب 10 % به آن اضافه نمود و مخلوط را به مدت 1 تا 2 دقيقه با  ليتر بافر فسفات استريل يا آب پپتون دار 18000 بهم زد. از اين مخلوط يكنواخت آبكي، محلول هاي رقيق شده اي با رقت سرعت كم برابر، سريعا و پيش از ته نشيني آن تهيه مي شود.