تهران، حکیمیه، دانشگاه شهید بهشتی، پردیس شهید عباسپور، ساختمان دکتر حسابی، پارک علم و فناوری، شرکت دانش بنیان آبرام تلفن : 09127628430 - 73932113(021)

آبياري باراني کشاورزی

آبياري باراني کشاورزی :

علم كشاورزي به جهت صرفه جويي در مصرف آب، نیاز به آبياري باراني کشاورزی دارد و به منظور بهبود بازده آبياري و همچنين از بين بردن تلفات آب ناشياز نفوذ و تبخير، به سيستم هاي آبياري تحت فشار روي آورد است.افزايش قيمت آب كشـاورزي عامـل مهمـي در زمينه بكاري گيري سيستم هاي آبياري تحت فشار توسط كشاورزان مي باشد، زيرا كشاورزان براي كاهش مصـرف آب در توليد محصولات كشاورزي و سود آوري بيشتر سعي در تغيير نحوه آبياري خود مي دارند و با آموزشهاي ارائـه شـده در روستا و همچنين بهره گيري از اعتبارات لازم نظير اخذ وام سـعي در تغييـر شـيوه آبيـاري سـنتي بـه مـدرن مـي نمايند.و با توجه به تنوع گسترده وضع خاك و محصولات امروز از روشهاي آبياري متنوعي استفاده ميگردد كه هـر روش داراي ويژگي هاي خاص خود در آبياري بوده با در نظر گرفتن شرايط و محدوديت ها روش مناسب انتخـاب و در مزرعه نصب ميشود. روشهاي آبياري تحت فشار به روشهايي اطلاق مي گردد كه آب تحت فشار از طريـق شـبكه لولـه هاي متصل به هم در مزرعه توزيع يافته و در نهايت از طريق توزيع كننده ها به طـور يكنواخـت در اختيـار گيـاه قـرار
ميگيرد.

ازعوامل مؤثر بربازده كاربرد سيستم هاي آبياري باراني کشاورزی باراني عبارت است از: فشار آبپاش، تغييرات فشار در سيستم، دبي، قطر خيس شده و فاصلة آبپاش ها، الگوي توزياع آب آبپاش، زاوية جت خروجي، سرعت و جهت باد، خصوصـايات نفوذپذيري خاك، شدت پخش آبپاش و عوامل مديريتي نظير زمان آبياري، كمبـود رطوبـت خـاك در زمـان آبيـاري و نگهداري سيستم آبياري باراني کشاورزی به معني پخش آب روي زمين جهت نفوذ در خاك براي استفاده گياه و توليد محصول ميباشد. آبياري و مديريت آب در مزرعه در عين سادگي هنوز هم از پيچيدهترين و به عبارتي از مشكلترين عمليات كشاورزي به شـمار ميرود. بسياري از متخصصان كشاورزي آبياري را يك هنر ميدانند تا علم ، و برخـي آن را يـك فـن و حرفـه قلمـداد ميكنند. يك سيستم آبياري تحت فشار شبكه اي از لوله ها و اتصالات را تشكيل مي دهد كه در آن آب از منبع اصـلي تا سطح مزرعه در داخل لوله و با فشار جابجا ميشود.آنچه امروزه به نام آبياري تحت فشار ناميده ميشود موضوع بسـيار وسيع و گسترده اي مي باشد كه به سختي مي توان آنرا طبقه بندي كـرده و يـا هماننـد روش هـاي آبيـاري سـطحي تعريف مشخصي براي آن ارائه داد.

در آبياري باراني، ارزيابي تلفات جت آب به دليل وضعيت محيطي، شاخص مهمـي از عملكـرد سيسـتم در نظـر گرفته مي شود.در تحقيقي افزايش سود، اقتصادي بودن و افزايش سطح زيركشت را مهمترين سازه هاي مـوثر بـر رضامندي و راهبردهاي اتخاذ شده در روند اجراي سياست توسعه فناوري آبياري باراني مثل آموزش و توجيه كشاورزان در نصب و كاربرد اينگونه سيستمها را عوامل موثر در نارضايتي كاربران اين فناوري بر مي شـمارند.لـذا مـا در ايـن مطالعه كوشيده ايم تا روشهاي نوين آّبياري باراني را مورد بررسي قرار دهيم.

روشهاي نوين آبياري باراني کشاورزی :

بخشهاي عمده تشكيل دهنده روشهاي آبياري تحت فشار عبارت است از:

  • پمپ
    پمپ ها از نظر تنوع داراي انواع بسيار متفاوتي بوده كه با توجه به نياز هاي طرح بايد پمپ مناسب را انتخاب نمود.بعضي از پمپ ها از قبيل پمپ هاي رفت و برگشتي و پمپ هاي گردشي در آبياري كاربردي ندارد.
  • مجموعه خطوط لوله اتصالات و متعلقات
    لوله هاي استفاده در آبياري تحت فشارممكن است از جنس پلي اتيلن آزبست آلومينيوم فولاد و … باشند. اين لوله ها
    با تحمل فشارهاي مختلف توليد شده و در هر طرح از لوله با تحمل فشار مورد نظر استفاده ميشود. طول لوله ها نيز
    متفاوت بوده كه ممكن است به صورت رول و يا شاخه با طولهاي مختلف توليد شوند.طول لوله ها نيز متفاوت بوده كه
    ممكن است به صورت رول و يا شاخه با طول هاي مختلف توليد شوند. اين لوله ها ممكن است براساس شرايططرح در
    زير ويا روي زمين بكار گرفته شوند.لوله هاي كه در زير زمين قرار ميگيرند بايستي تحمل وزن خاك و بار متحرك روي
    آن را داشته و همچنين در برابر خوردگي و زنگ زدن مقاوم باشند
  • توزيع كننده ها
    در روشهاي آبياري تحت فشار از انواع توزيع كننده هاي آب نظير آبپاشهاي ضربه اي با يك افشانك، آبپاشهاي ضربه
    اي با دو يا سه افشانك، آبپاشهاي تفنگي، افشانه هاي حبابه ساز ها و يا انواع گسيلنده ها استفاده مي گردد. وظيفه اين توزيع كننده ها آن است كه در فشار معين، حجم مشخصي از آب را در واحد زمان در سطح مورد نظر به طور يكنواخت
    توزيع نمايند.

مزاياي آبياري باراني کشاورزی :

-امكان استفاده در زمنيهاي پر شيب
اصولا در آبياري هاي تحت فشار نيازي به تسطيح و درجه بندي شيب زمين وجود نداشته ومي توان در هر وضعيتي زمين را آبياري كرد زيرا توزيع و جابجايي آب روي زمين با استفاده از فشاري است كه در داخل لوله ها تامين مي شود.آوياستفاده از فشاري است كه در داخل لوله ها تامين ميشود.

-يكنواختي بيشتر پخش آب در زمين هاي ناهمگن
در آبياري سطحي نمي توان بعضي قسمت هاي مزرعه را بيشتر و يا كمتر آبياري كرد حال آنكه در آبياري تحت فشار كنترل زارع بر توزيع آب زياد بوده و ممكن است با تغيير مدت آبياري قسمت هايي از مزرعه را بيشتر ويا كمتر از مقدار متعارف آبياري نمايد و يكنواختي پخش را در كل مزرعه افزايش داد وكمك به رشد بهتر گياهانبا لطيف كردن محيط اطراف گياهانمي كند علاوه بر اين با انجام آبياري هاي باراني مي توان از طريق پخش آب هوا را متعادل ساخته و با تغييرات شديد جوي مانند يخبندان يا گرمازدگي مقابله كرد از اين روش براي سرد كردن محيط و به تاخير انداختن زمان گلدهي هم استفاده مي شود . انجام اين تمهيدات با روش هاي سنتي عملي نمي باشد.

محدوديت هاي كاربردآبياري باراني کشاورزی :


مشكلات ذاتي آبياري باراني کشاورزی  :
نياز به سرمايه گذاري اوليه نسبتاً زياد
نياز به تكنولوژي فراتر از حد معمول زارعين براي كاربرد آنها
نياز به طي مراحل نسبتاً طولاني شامل ارزيابي و انتخاب روش مناسب، طراحي و ….
مشكلات و محدوديت هاي كاربرد آبياري باراني کشاورزی :
محدوديت هاي قطعات كوچك مالكيت و همچنين پراكندگي قطعات زمين يك زارع
محدوديت هاي اقليمي كه مهمترين آن درجه حرارت و سرعت باد مي باشد
محدوديت هاي احتمالي در مورد بعضي از محصولات
محدوديت هاي كاربردي بعضي از روش ها در پاره اي شرايط
محدوديت ها و مشكلات ناشي از نامرغوب بودن و استهلاك سريع قطعات
محدوديت در مورد كاربرد آبهاي شور و قليايي و ابهاي حاوي مواد رسوبي

مشكلات اجتمايي و اقتصادي آبياري باراني کشاورزی :
پايين بودن سطح دانش فني زارعين و استفاده كنندگان، بخصوص در ايران
عدم استطاعت مالي كشاورزان جهت خريد و تامين لوازم و تجهيزات
استفاده نامناسب و غير صحيح از روش هاي معرفي شده و نتيجتاً ايجاد زمينه منفي در كاربرد آنها
ناآشنايي نسبي زارعين با روشهاي آبياري تحت فشار
برخورد محافظه كارانه كشاورزان بخاطر مشكلات نسبتاً پيچيده روشها و محدوديت هاي مالي

 

به اشتراک بگذارید :
whatsapp