استاندارد pH آب استخر

استاندارد pH آب استخر

استاندارد pH آب استخر در دامنه مطلوب بین 7.2 تا 7.8 می باشد چرا که گندزدایی آب در این طیف مؤثر می باشد. البته حداقل و حداکثر مجار pH ثبت شده برای آب استخر 7.2 تا 8 است. pH از مهم ترین خواص فیزیکی و شیمیایی آب استخر می باشد. که در این میان حفظ دامنه pH بر طبق استاندارد، مهم ترین خصوصیت آب استخر از نظر شیمیایی می باشد. در واقع pH درجه اسدی یا قلیائی آب و همین طور میزان پروتون های محلول در آب را نشان می دهد. بعلاوه اغلب آلودگی هایی که منشأ صنعتی دارند باعث تغییر pH آب می شوند. pH تقریباً روی هر چیزی در شیمی آب تأثیر می گذارد. مثلاً درصد بیکربنات به قلیائیت کربنات را تعیین می کند و بدون شک درک و اندازه گیری آن بسیار حیاتی است.

استاندارد pH آب استخر و پدیده خورندگی و رسوب گذاری

حفظ pH در محدوده استاندارد برای کنترل پدیده خورندگی و رسوب گذاری نیز ضروری است. رسوب گذاری معمولاً در pH های بالای 8 اتفاق می افتد. برای تنظیم pH در این حالت می توان به آب استخر آب با کیفیت و با TDS پایین اضافه کرد. برای جلوگیری از ایجاد خورندگی و رسوب گذاری آب استخر باید میزان شاخص لانژیلر در حدود 0.5 ± نگه داشت. عدد صفر بهینه ترین حالت شاخص لانژیلر (اشباع) می باشد. مثبت بودن شاخص نشان دهنده اشباع بودن آب فوق از کربنات کلسیم می باشد. در این حالت احتمال پدیده رسوب گذاری در لوله ها و همین طور گرفتگی در فیلترهای فلزی، شیر فلکه ها و پمپ ها وجود دارد. منفی بودن شاخص اشباع (لانژیلر) نیز نشان دهنده این است که آب استخر فاقد ترکیب CaCO₃ بوده و در نتیجه ممکن است موجب ایجاد خوردگی در تأسیسات شود. شاخص لانژیلر (اشباع) به صورت زیر محاسبه می شود:

TF = فاکتور دما

CF = فاکتور سختی کلسیم

AF = فاکتور قلیائیت

به علاوه امروزه از نرم افزارهایی برای محاسبه شاخص لانژیلر از استفاده می شود که برخی از این نرم افزارها به صورت آنلاین عمل می کنند. برای دسترسی به نمونه ای از این نرم افزارها به لینک ریز مراجعه کنید:

https://www.lenntech.com/calculators/langelier/index/langelier.htm

آزمایش pH آب استخر

pH آب استخر و تأثیر آن بر گندزداها

یکی از عواملی که می تواند سلامت عمومی آب استخر را به خطر بیندازد افزایش یا کاهش میزان pH آب از رنج استاندارد می باشد. چرا که افزایش pH آب استخر به بیشتر از 7.8 در گندزدایی با کلر یا بیشتر از 8 با بروم یا کاهش pH به کمتر از 7.2 موجب عدم تاثیر گندزدا در آب می شود.

رعایت استاندارد های بهداشتی در استخرهای شنا جهت حفظ سلامت و بهداشت شناگران و همچنین رعایت بهداشت محیط زیست از ضروریات است. اهمیت رعایت نکات بهداشتی در استخرهای شنا بیشتر به دلیل بیماری های منتقله از طریق آب می باشد. از جمله بیماری ناشی از آب استخر می توان به بیماری هایی مانند اسهال خونی باسیلی، تیفوئید و پاراتیفوئید، وبا، ژیاردیا، آمیب دیسانتری و … اشاره کرد. پس گندزایی صحیح برای از بین بردن میکروب های موجود در آب استخر بسیار مهم می باشد. برای اینکه گندزداها (با کلر یا سایر گندزداها) تأثیر مثبت داشته باشند، باید pH آب استخر در رنج استاندارد باشد. همان طور که گفته شده pH استاندارد آب استخر بین 7.2 تا 7.8 می باشد.

باید گفته شود که برخی از عوامل بیماری زا نظیر تک یاخته ای های خطرناک به کلر مقاوم بوده و با کلرزنی از بین نمی روند. لذا برای اینکه اطمینان حاصل شود که آب استخر عاری از هر نوع آلودگی می باشد، می بایست آب استخر به صورت دوره ای و متوالی توسط یک آزمایشگاه میکروبیولوژیکی مورد آزمایش قرار بگیرد. در آزمایشگاه میکروبیولوژی شرکت آب راهبر محاسب کلیه پارامترهای میکروبی مربوط به استخر و سایر نمونه های آب آزمایش می شود. بعد از انجام آزمایش مشاوره تخصصی به صورت رایگان در زمینه کیفیت آب نیز توسط این گروه به مشتری ها داده می شود.

تنظیم pH آب استخر

تنظیم pH آب استخر از طریق اضافه کردن مواد شیمیایی مناسب با تجهیزات مخصوص انجام می شود. روش ها و دستورالعمل هایی که برای افزودن مواد شیمیایی به آب استخر استفاده می شود باید مناسب و ایمن باشند.  در اکثر موارد برای بالا بردن میزان pH به آب استخر جوش شیرین یا بی کربنات سدیم اضافه می کنند. برای پایین آوردن pH آب استخر نیز از اسید موریاتیک یا بی سولفات سدیم استفاده می شود. در بعضی مواقع برای تنظیم pH آب استخر از گاز CO₂ استفاده می کنند. در واقع گاز CO₂ در نقطه سیستم گردش آب به آب استخر تزریق می شود.

دلایل اصلی تنظیم pH آب استخر در دامنه 7.2 تا 7.8

سطح pH نشان می دهد که آب در هر زمان معین چقدر اسیدی یا قلیایی است. اگر سطح pH آب بالاتر از 8 باشد، هر فردی که در استخر شنا می کند در معرض ضایعات پوستی قرار می گیرد. در حالی pH کمتر از 7 می تواند چشم شناگران را بسوزاند. برخی از عواملی که می تواند بر سطح pH استخرهای شنا تأثیر بگذارد شما باران شدید (در استخرهای رو باز)، تعداد شناگران در استخر و مواد شیمیایی که در استخر ها استفاده می شود.

الف) برخی ایراداتی که در اثر افزایش pH در آب استخر ایجاد می شود:

1. کاهش قدرت کشندگی کلر
2. شکل گرفتن رسوب بر روی تجهیزات
3. کاهش کارایی کلر
4. تیره شدن رنگ آب
5. کم شدن طول عمر فیلتر
6. سوزش چشم و پوست شناگران

ب) برخی ایراداتی که در اثر کاهش pH در آب استخر ایجاد می شود:

1. تخریب شدن گچ و ملات دیواره ها توسط آب
2. خورده شدن تجهیزات توسط آب
3. کاهش کارایی کلر
4. ضد عفونی کردن بیش از حد مورد نیاز
5. سوزش چشم و پوست شناگران
6. احتمال رشد جلبک

میزان pH آب استخر و رابطه آن با قلیائیت

میزان pH آب استخر با مقدار قلیائیت موجود در آب نیز رابطه دارد. اگر مقدار قلیائیت کل بسیار کم باشد، تعادل pH می تواند ناپایدار باشد. سطوح بتنی و رنگ آمیزی شده استخر نیز با گذشت زمان خراب می شود. در واقع می توان گفت که pH با قلیائیت کل رابطه مستقیم دارد، یعنی با افزایش قلیائیت کل میزان pH آب نیز افزایش می یابد. پس هنگام تنظیم قلیائیت کل باید مطمئن شوید که میزان pH آب نیز تنظیم باشد.

میزان قلیائیت مطلوب آب استخر شنا بین 80 تا 120 میلی گرم در لیتر است. در صورتی آب استخر اسیدی می شود که میزان pH آب استخر از 7.4 کمتر و میزان قلیائیت از حد معینی پایین تر رود. در چنین حالتی برای خنثی سازی این حالت اسیدی استخر، به آن سود یا بی کربنات اضافه می کنند. حالت قلیائی بودن آب نیز به این صورت است که میزان pH آب استخر از 7.6 بیشتر و قلیائیت آن نیز از حد معینی فراتر رود. در این حالت برای پایین آوردن قلیائیت آب استخر از اسید به صورت مرحله ای و با فواصل زمانی دو ساعت یکبار استفاده می کنند.

میزان pH آب استخر و رابطه آن با کلر

دو پارامتر pH و کلر باقیمانده معمولاً مشخص کننده کیفیت شیمیایی آب استخر می باشد و برای کنترل کیفیت آب استخر معمولاً این دو پارامتر را به صورت روزانه اندازه گیری می کنند. البته در هوای بسیار گرم این دو پارامتر را دو بار در روز آزمایش می کنند چرا که آب گرم و متقابلاً هوای گرم سرعت تبخیر کلر را افزایش می دهد. با کم شدن کلر موجود در آب احتمال تغییر میزان pH آب نیز وجود دارد. pH آب استخر باید همیشه کمتر از 8 باشد، چرا که مقدار فعال کلر موجود با افزایش pH به شدت کاهش می یابد، به طوری که در pH=8.5 حدود 8 درصد کلر بصورت HOCI می باشد.

شنای طولانی مدت در آب کلرینه و در pH=7.4 باعث سوزش چشم شده، ولی pH=6.5-8.3 به علت بافری بودن اشک چشم، آب کلرینه می تواند برای یک مدت طولانی قابل تحمل باشد. در آب استخر اگر pH=7.5-7.6 و میزان کلر آزاد باقیمانده 0.6 میلی گرم باشد سوزش چشم به همراه نخواهد داشت. بعلاوه در منابع جهانی و استاندارد ملی مقدار کلر باقیمانده برای آب استخرها در شرایط عادی و غیر اپیدمی حداقل 1 میلی گرم در لیتر و حداکثر 3 میلی گرم در لیتر پیشنهاد شده است. در صورتی که مقدار کلر باقیمانده فعال در آب استخر در حد فاصل 2-3 میلی گرم در لیتر باشد محیط زندگی غالب موجودات ریز ذره بینی از بین خواهد رفت.

پس برای حفاظت آب استخر تنظیم نگه داشتن میزان pH بسیار مهم می باشد. البته برخی از میکروب ها از جمله آمیب ها، انگل ها و قارچ ها و بعضی از ویروس ها و میکروب ها نسبت به دوز مجاز کلر مقاوم هستند. برای از بین بردن این قبیل میکروارگانیسم ها از فرایندهای تصفیه فیزیکی و شیمیایی استفاده می شود.