اندازه گیری فلزات سنگین در آب
اندازه گیری فلزات سنگین در آب اسپكتر فتومتر جذب اتمي:
فلزات سنگین يون فلزاتي در اين روش قابل اندازه گيري است كه غلظت آن در دامنه تغييرات زير قرار دارد:
حد بالائي غلظت قابل تعيين را ميتوان با رقيق كردن نمونه افزايش داد.
حد پائيني غلظت قابل تعيين بطور عمده بستگي به وسائل و تجهيزاتي دارد كه در دستگاه اسپكتر فتومتر جذب اتمي بكار رفته است مانند نوع مشعل ضخامت عبور نور از شعله , نوع سوخت و نوع اكسيدكننده , منبع انرژي و حدود وسعت الكتريكي سيگنال خروجي كه در تغيير حد پائيني مؤثر ميباشند پائينيترين حد غلظت قابل تعيين معمولا معادل دو برابر حداكثر تغييرات زمينه دستگاه ( حد دقت ) ميباشد
اساس روش اندازه گیری فلزات سنگین
اين روش بر اين اساس قرار دارد كه عناصر فلزي در حالت پائينترين سطح انرژي خود همان طول موجي را جذب ميكند كه پس از تحريك شدن از خود انتشار ميدهد و هنگاميكه اشعه خروجي از يك عنصر تحريك شده معين از ميان شعلهاي كه محتوي اتمهاي همان عنصر به حالت تحريك نشده ميباشد عبور كند , شدت اشعه عبوري متناسب با مقدار اتمهاي عنصر موجود به حالت تحريك نشده در شعله , كاهش خواهد يافت .
يك لامپ كاتدي ميان تهي كه كاتد آن از فلز مورد آزمون ساخته شده منبع ايجاد اشعه مورد نظر است و بوسيله مكش نمونه در شعله حاصل از سوخت و ماده اكسيد كننده اتمهاي فلز مورد اندازهگيري درون شعله در معرض اشعه قرار گرفته و يك منوكروماتور پرتو مشخصه فلز ساطع شده از لامپ را جدا و اشعه عبوري كاهش يافته شده توسط يك وسيله حساس به نور اندازهگيري ميشود.
فلزات سنگین و مواد مزاحم:
در اندازه گيري يك فلز معمولا عنصر فلزي ديگر با زياد ويا كم كردن مقدار اشعه جذب شده مزاحمت ايجاد نخواهد كرد بلكه معمولترين مواد مزاحم موادي هستند كه با واكنش شيميائي در شعله مانع از تبديل فلز مورد مطالعه به اتم مربوطه خود ميشوند و بعضي از آنيونها كه در شعله با ايجاد تركيبات نامحلول موجب كاهش نتايج بدست آمده خواهد شد.
ـ فسفاتها در اندازهگيري كلسيم ايجاد مزاحمت ميكنند ولي در دستور كار اثر تداخل فسفاتها تا 600 ميليگرم در ليتر پيشبيني شده است .
-سيليس در اندازهگيري آهن ايجاد مزاحمت خواهد كرد ولي در اين دستور كار برطرف كردن اثر تداخل سيليس تا 200 ميليگرم در ليتر پيشبيني شده است.
منيزيم در اندازه گيري آلومينيم مزاحم بوده ولي در دستور كار اثر تداخلي مقادير بيشتر از 100 ميليگرم در ليتر آلومينيم حذف ميشود .
دستگاه و مواد مورد نياز:
ـ اسپكتر فتومتر جذب اتمي : دستگاه بايد داراي قسمتهاي زير باشد . افشانه گردكننده نمونه , مشعل , وسيله تنظيم فشار براي ثابت نگاهداشتن فشار سوخت و ماده اكسيدكننده در مدت آزمون , لامپ كاتدي ميان تهي براي هر فلز مورد اندازهگيري , سيستم نوري كه قادر به جداكردن خط طيف مورد نظر از اشعه باشد , شكاف قابل تنظيم , لامپ تقويت كننده و يا هر وسيله حساس به نور تقويت كننده براي اندازه گيري نور و وسيلهاي براي قرائت و مشخص كردن مقدار اشعه جذب شده اندازه گيري نور و وسيلهاي براي قرائت و مشخص كردن مقدار اشعه جذب شده لامپهاي كاتدي ميان تهي چند عنصر كه به سهولت قابل دسترسي باشد نيز براي انجام كار رضايت بخش است.
اكسيد كننده:
هوا : معمولترين اكسيد كننده هوا ميباشد كه با عبور دادن از يك صافي مناسب تميز و خشك و عاري از روغن , آب و ساير مواد خارجي خواهد بود.
اكسيد ازت : براي فلزات ديرگداز ممكن است از اكسيد ازت به عنوان اكسيدكننده استفاده شود.
سوخت:
استيلن : سوخت معمول استيلن تجارتي استاندارد است كه چون استن هميشه همراه استيلن فشرده در سيلندر وجود دارد براي جلوگيري از ورود و صدمه زدن آن به سر مشعل بايد از سيلندر رهائي كه فشار استيلن در آن بيشتر از 70 كيلوگرم بر سانتيمتر مربع است استفاده و قبل از رسيدن به اين فشار آنرا از دستگاه جدا كرد .
ـ شير فشارشكن : به دليل بالا بودن فشار منابع سوخت و اكسيدكننده كه معمولا بيشتر از فشار مورد نياز دستگاه ميباشد بايد از شير فشارشكن براي كم كردن و كنترل فشار سوخت و اكسيدكننده در هنگام آزمون استفاده شود.
لذا با بررسي امكانات و مهارتهاي موجود و اجراي آزمايشهاي لازم استاندارد حاضر با استفاده از منبع زير تهيه گرديد :
