ترکیبات شیمیایی آب

ترکیبات شیمیایی آب شامل یون های سولفات، کلراید، نیترات، نیتریت، آمونیاک،فسفات و… و فلزات سنگینی همچون آهن، کروم، مس، منگنر، روی و … می باشد.  آب در طبيعت بصورت خالص يافـت نمـيگـردد. بلكـه همواره مقاديري املاح، مـواد معلـق و گازهـاي محلـول را همراه خود دارد و اين موجب ميشـود كـه آب در منـاطق مختلف ويژگيهاي آب متفاوت باشد. وجود برخـي از
املاح در آب براي سلامتي انسان ضروري است و اين در حالي است كه مقدار بيش از حد مجاز آنها سلامتي انـسان را به خطر خواهد انداخت. بنـابراين وجـود آب آشـاميدني سالم ضامن سلامتي جامعه است و اولين قدم در شـناخت آب، بررسي پارامترهاي آب شرب است. 

مهمترین ترکیبات شیمیایی آب

• فلوراید:  اگر رژيـم غـذايي شـامل مـاهي و چـاي باشـد، تمـاس از طريـق غـذا بـه طـور خـاص زيـاد ميشود. تماس با فلورايد از طريق آب آشاميدني به درجه حرارت منطقه نيز بـستگي دارد و هـر چـه درجـه حـرارت بالاتر باشد، ميزان فلورايد موجود در آب بايـستي كمتـراز 1.5ميليگرم در ليتر باشد.
• نیترات و نیتریت:  در بسياري از منابع آب به خصوص منابع زيرزميني افزايش مقـادير نيتـرات بـه دليـل توسـعه فعاليتهاي كشاورزي مشاهده شده اسـت. بـه علـت امكـان وجود همزمان نيتريت و نيترات در آب آشاميدني، مجموع نسبت غلظت هر كدام به مقـادير توصـيه شـده نبايـد از 1 ميليگرم در ليتر تجاوز كند.
• کلرور:  غلظتهاي بالاي كلرور باعث ايجـاد طعـم در آب شرب ميگردد. حد آستانه طعم براي آنيوم كلرور به نـوع كاتيون تركيبي بـا آن بـستگي دارد. آسـتانه بـراي كلـرور سديم، كلسيم و پتاسيم در گستره 200تـا 300ميلـيگـرم در ليتر است. هيچ مقدار رهنمودي مبتني بر بهداشت براي آن پيشنهاد نشده است.
• سولفات:  وجود سولفات در آب آشاميدني ميتوانـد ايجـاد طعم قابل ملاحظه نمايد. نـامطلوب شـدن طعـم آب بـا طبيعـت
  كــاتيون مربوطــه متغيــر اســت. حــدود آســتانه طعــم از 250 ميليگرم در ليتر براي سولفات سـديم تـا 1000ميلـيگـرم در
  ليتر براي سولفات كلسيم متغير است. معمولاً اين طعم در نظـر گرفته مـيشـود كـه در مقـادير زيـر 250ميلـيگـرم در ليتـر،
  نامطلوب شدن طعم به حداقل ميرسد.
• آهن:  آهن پارامتر مهمی در ترکیبات شیمیایی آب می باشد. درمنابع زيرزمينـي ممكـن اسـت مقـدار آهـن بـه صورت فرو در غلظتهاي تا چندين ميليگرم در ليتر وجود داشته باشد. در هنگام استخراج اين منابع و تماس هـوا بـا آب باعث اكـسيد شـدن فـرو و تبـديل آن بـه آهـن فريـك قهوه اي رنگ ميگردد. آهن در مقادير بالاي 0.3ميليگـرم در ليتر باعث لكه دار شدن لباس هنگام شستشو و افزايش رنگ آب ميشود. 

• سدیم:  آستانه طعم براي سديم 200ميليگـرم در ليتـر است و چون نميتـوان نتيجـه گيـري قطعـي در خـصوص اثرات بهداشتي سديم نمود، هيچ مقدار رهنمودي مبتني بـر بهداشت براي آن به دست نيامده است.

• سختی کل: یکی از ترکیبات شیمیایی آب سختی کل می باشد که شامل غلظت یون کلسیم و منیزیوم می باشد. مقبوليت عمـومي بـراي سـختي در جوامـع مختلف فرق ميكند. سازمان جهاني بهداشـت هـيچ مقـدار رهنمودي مبتني بر ايجاد عوارض بهداشتي بـراي سـختي منظور ننموده است وليكن آبي كـه داراي سـختي بـيش از 200ميليگرم در ليتر باشد، مي تواند باعث رسـوب جـرم در سيستم توزيع و مصرف زياد صابون گردد و از سوي ديگر آب با سختي كمتر از 100ميلـيگـرم در ليتـر بـراي لوله ها بسيار خورنده خواهد بود.

كل جامدات محلول TDS و هدايت الكتريكـي Ec پارامتر بسيار مؤثري در ترکیبات شیمیایی آب و ايجاد طعم آب آَشـاميدني است. آبي كه داراي TDSكمتر از 500ميليگـرم در ليتـر اســت، از ديــدگاه اســتاندارد شــرب، آب بــسيار خــوبي محسوب ميگردد. TDSبين 500تـا 1000مطلـوب و در گستره 1000تا 1500براي شرب مجاز است ولـي آب بـا TDSبيشتر از 1500مقبوليت شرب را ندارد.