تفاوت بورت و پیپت
تفاوت بورت و پیپت
برای تشریح تفاوت بورت و پیپت به بررسی ویژگی های و کاربرد ها و شکل هریک از این دو تجهیز پر کاربرد در آزمایشگاه شیمی آب و فاضلاب می پردازیم.پیپت بر دو نوع است: حباب دار و مدرج. پی پت حباب دار استوانه اي است که دو انتهاي آن به شکل دو لوله باریک کشیده شده است در قسمت بالاي پی پت خطی به صورت حلقه حک شده است به طوري که اگر پی پت تحت شرایط نوشته شده روي آن تا این علامت از محلول شود به حجم ثابتی از محلول می رسد. پی پت مدرج لوله باریکی است که براي اندازه گیري مقادیر مختلفی از مایع به درجات زیادي تقسیم بندي شده است ولی براي کارهاي دقیق استفاده نمی شود.
پی پت را ابتدا با آب و صابون و محلول سولفوکرمیک و آب معمولی شستشو می دهیم سپس با آب مقطر آن را کر می دهیم آبی را که در نوك آن باقی مانده باید به بیرون فوت کرد و نوك آن را باید با یک دستمال تمیز خشک نماییم تا محلولی که داخل پی پت کشیده می شود ، رقیق نشود و یا اینکه کلاً پی پت را توسط پمپ مکنده خشک می نماییم.
قبل از استفاده پی پت را یکی دو بار و هر بار با مقدار کمی از محلول مورد نظر شستشو می دهیم. در موقع برداشتن محلول ساقه پی پت که حتماً باید خشک باشد ، نباید بیش از حد لزوم در محلول فرو برده شود. پس از برداشتن حجم دلخواه از محلول مجدداً ساقه پی پت را خشک کرده و پی پت را به طور عمودي با جدار ظرف دوم که کج گرفته می شود ، تماس می دهیم و اجازه می دهیم تا محلول به طور یکنواخت وارد ظرف دوم شود. قطره اي را که در انتها در نوك پی پت می ماند نباید خارج کرد. پس از اتمام کار مجدداً پی پت را شسته و آب مقطر می زنیم و در جا پی پت قرار می دهیم. براي اینکه گرد و غبار وارد پی پت نشود می توان یک لوله آزمایش را وارونه روي آن قرار داد و یا با پنبه آن را مسدود کرد.
بورت
بورت لوله مدرج طویل و یکنواختی است که در انتهاي آن معمولاً یک شیر جهت کنترل خروج از آن نصب شده است . چون بورت براي برداشتن مقادیر مختلفی از مایعات در تیتراسیون مورد استفاده قرار می گیرد ، لذا به قسمت هاي کوچکی درجه بندي شده است.
روش کار کردن با بورت
- تمیزکردن بورت با آب و صابون یا محلول سولفوکرومیک و غیره
- آب کشیدن با آب معمولی و سپس با کمی آب مقطر
- چرب کردن شیر بورت با کمی گریس مخصوص به طوري که سوراخ آن مسدود نشود
- کر دادن با محلولی که می خواهیم در بورت ریخته شود ) دو تا سه بار و هر بار با حدود
- 5میلی لیتر از محلول
- پرکردن بورت توسط قیف
- تنظیم روي صفر و توجه به اینکه لوله باریک زیر شیر پر از مایع باشد
- گذاشتن ارلن زیر بورت و گذاشتن یک صفحه کاغذ سفید زیر ارلن
- گرفتن شیر بورت با دست چپ و به هم زدن ارلن با دست راست .
- زیاد تند نریختن مایع از بورت معمولاً سرعت خروج محلول از بورت نباید بیشتر از 10cc در دقیقه باشد .
- خواندن بورت حداقل 30ثانیه پس از بستن شیر .
- به کار نبردن حجم مایع بیش از حجم بورت و نیز کمتر از 10میلی لیتر .
- قرائت درجه بورت به روش صحیح .
- شستن کامل بورت و بازکردن قطعات آن از هم .
- بستن بورت به گیره به طور وارونه و بستن سر بورت با یک بشر کوچک براي جلوگیري از ورود گرد و غبار
تیتراسیون باید در نور خوب و مناسب انجام گیرد نور مصنوعی اغلب خوب نبوده و مشاهده تغییر رنگ در مقابل آن مشکل می باشد . نور مستقیم خورشید به علت درخشش زیاد و از طرفی به علت اینکه گاهی اوقات در ترکیب محلول تغییر شیمیایی ایجاد می کند ( مثلاً در نقره سنجی و یا برخی از تیتراسیون هاي یدومتري ) مناسب نمی باشد . بهترین نور ، نور مستقیم خورشید و نور لامپ هاي فلوئورسنت است. براي تشخیص بهتر پایان تیتراسیون می توان از محلول شاهد استفاده کرد . محلول شاهد شامل همان حجم و همان ترکیب محلول تیتر شده در پایان تیتراسیون است.