شاخص های کیفیت آب زیرزمینی

به طور کلی زمانی که شاخص های کیفیت آب زیرزمینی مناسب و با کمیت کافی موجود باشد احتمال شفاف بودن، بی رنگ بودن و کیفیت بهتر باکتریایی این آب بیشتر از آب دیگر منابع است. البته شفافیت به طور خود به خود خلوص باکتریایی را تضمین نمیکند. بطوریكه بسیاری از چاه ها به خصوص چاه های دستی روباز همیشه مشكوك به آلودگی هستند. به علت اینكه بسیاری از آب چاه ها کلرزنی (اقدامی که همواره پیشنهاد میگردد اما به ندرت عملی میگردد) نمیشوند، بنابراین حفظ شرایط بهداشتی آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. در ارزیابی شاخص های کیفیت آب زیرزمینی سه فاکتور اهمیت ویژهای دارند: زمین شناسی (ایمنی آبخوان) ، فاصله از منابع آلودگی و حفاظت چاه در برابر آلودگی سطحی

خطرات مرتبط با زمین شناسی اغلب زمانی بوجود میآیند که آبخوانها کم عمق باشند و سفره آبی به سطح نزدیك باشد یا زمانی که مسیرهای «میانبر» (گسله ها یا کانالها در سنگ محلول مانند سنگ آهك) که از طریق آنها آبهای آلوده به چاهها برسند وجود داشته باشد. تعیین یك فاصله ایمن بین چاه و منبع آلودگی سخت است مگر اینكه آن را به صورت « فاصله ای که در آن از عدم رسیدن آلودگی به چاه اطمینان حاصل گردد» تعریف کرد. این فاصله تا حدی که مسائل اقتصادی، مالكیت زمین، زمین شناسی و توپوگرافی اجازه میدهند میبایست طولانی باشد. (حداکثر ممكن:) به عنوان رهنمود، حداقل فاصله 10متر اغلب پیشنهاد میگردد. دهانه چاه میبایست در بالای سطح زمین یعنی بالای منابع آلودگی پیرامونی تعبیه گردد و میبایست در برابر سیلابها محافظت گردد.

از طریق ساخت چاهها طبق طرحهای ارائه شده به عنوان مثال توسط واگنر و لانویكس و راجاگوپالان و شیفمن میتوان به مقدار قابل توجهی از سومین خطر متداول یعنی آلودگی توسط آبهای سطحی جلوگیری کرد. این اقدامات شامل ساخت آب بندها (درزگیرها) و سرپوشهای چاه، ادامه دادن (گسترش) جداره داخلی چاه تا حداقل 15متر بالای کف اتاقك چاه و به داخل لایه نفوذناپذیر دقیقاً بالای آبخوان، تهویه مناسب، تدارك اتصالات ضدآب پمپ، تدارك قفل برای ساختمان دربرگیرنده چاه و پمپ، و گندزدایی ساختارهای جدید میشوند.

بررسی و آنالیز آزمایشگاهی نمونه های آب خام میزان مناسب بودن منبع و درجه تصفیه مطلوب را نشان میدهد. آنالیزها ترجیحاً میبایست شامل شمارش باکتری های کلیفرم و تعیین کدورت، رنگ، بو و ترکیبات نامطلوب و سمی ارائه شده در استانداردهای بین المللی آب آشامیدنی شوند. یك حوزه آبریز مورد استفاده در تأمین آب میبایست به ندرت محل سكونت حیوانات باشد. هیچ منبع آلودگي نداشته باشد. بطورکلی در داخل یا نزدیك نقطه وقوع بارش یا آب شدن برف باشد و به طور مدام و پایدار آب تمیز و شفاف تولید کند. استفاده از حوزه آبریز میبایست تحت کنترل متولیان تأمین آب باشد و مسئولین امور آب میبایست نظارتهای منظم و مكرر از آن داشته باشند. حتی اگر نمونه های آب از چنین منابعی به طور تضمینی “سالم” باشند، آب ورودی به شبكه توزیع میبایست کلرزنی شود تا ایمنی شبكه در زمان آلودگی احتمالی یا گاه و بیگاه منبع حفظ گردد.