منابع تامین آب آشامیدنی
منابع تامین آب آشامیدنی
منابع تامین آب آشامیدنی ، شامل آب های سطحی مانند رودخانه ها، چشمه ها و آب های زیر زمنیی و سایر منایع تامین کننده آب که قبل از استفاده از آن باید تصفیه گردد مانند آب دریاها و اقیانوس ها. آب دریا ها و اقیانوس ها به علت شوری بالا و دارا بودن املاحی همجون سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیوم و … اکثرا غیر قابل شرب بوده و باید تصفیه گردد. اکثر مناطق شهری از آب های زیر زمینی و آب های چشمه ها و آب های سطحی بعنوان منابع آب استفاده میکنند. در استفاده از منایع آب براحی حفظ استاندارد آب و کیفیت آب شرب باید حریم ها را رعایت کنیم.
حفاظت بهداشتي از منابع آب زیرزمیني شهرها که براي تأمین آب شرب استحصالي از چاه، چشمه و قناتها نقش دارند، امروزه از مسئولیتها و دغدغه های فكري متولیان تأمین و توزیع آب شرب محسوب میشود . در این راستا، محاسبه بهینه و دقیق حریم با استفاده از مباني علمي از اهمیت بالایي برخوردار است، زیرا محاسبه و اعمال حریم کوچكتر ، خطر آلودگي آب چاه، چشمه و قناتها را بالا برده و حریم بزرگتر، اتلاف سرمایه را به دنبال خواهد داشت.
پیش گیري از راه یابي آلاینده ها به آبخوانهای زیرزمیني تنها با محاسبه و تعیین حریم آنها و رعایت ضابطههای تخلیه آلاینده ها به منابع پذیرنده ممكن است . علاوه بر عوامل هیدرولیكي هم چون سطح ایستابي و دینامیكي آب، شیب و ضریب نفوذپذیري خاك، عوامل زمان و غلظت اولیه آلاینده در منبع آب و مقدار آن در نزدیكترین منبع آلودگي، افزون بر جنبه های حقوقي، در تعیین شعاع اثرپذیري یا حریم بهداشتي چاه، چشمه و قنات هاي آب موثر هستند. براي محاسبه شعاع اثرپذیري، علاوه بر ارقام ثابت گوناگون با دامنه2.5 تا 500متر که بر حسب نوع خاك، توسط محققان مختلف پیشنهاد شده است، روابط ریاضي، نمودارها و نرم افزارهاي محاسباتي ویژهاي ارائه شده است.
حريم كیفي منابع تامین آب آشامیدنی
- 20 برابر عرض بستر رودخانه در نقطه برداشت آب به عنوان بازه طولي حفاظت از منبع آب در بالادست محل برداشت آب منظور میگردد، که بستر بر اساس معیارهاي موجود در حریم کمي تعریف میگردد.
- 1 تا 2برابر عرض بستر رودخانه در نقطه برداشت آب جهت لحاظ نمودن برگشت آب رودخانه به سمت بالادست، به عنوان بازه طولي حفاظت از منبع، در پایین دست محل برداشت آب منظور میگردد. همچنین چنانچه ایستگاههای برداشت آب جهت مصارف شرب در رودخانهای با فاصله کمتر از 5کیلومتر به صورت متوالي قرار گرفته باشند، کل این محدوده نیز بازه آب شرب محسوب میگردد.
در محدوده حفاظتي حریم کیفي منابع تامین آب آشامیدنی به منظور کمال انتفاع و عدم ضرر منبع آبي، استقرار هرگونه کاربري به جز فعالیتهای کشاورزي کم آب بر و غیر غرقابي با اعمال کامل کنترل مصرف سم و کود ، ممنوع میباشد . همچنین میبایست از اتصال هر گونه کانال و هدایت هر نوع زهاب کشاورزي و پساب فاضلابهای خام یا تصفیه شده در این محدوده جلوگیري شود.