مواد جامد آب

زمان مورد نیاز برای مطالعه: 5 دقیقه

مواد جامد آب

مواد جامد آب به مواد باقی مانده پس از تبخیر آب، و خشک کردن باقی مانده در فِر (آون) در یک دمای خاص، گفته می شود. بنابراین، تمام مواد موجود در آب (به جز گازهای محلول و مواد فرّار) در غلظت مواد جامد آب سهیم هستند. باران پس از رسیدن به سطح زمین، در اثر تماس با خاک بسیاری از کانی های زمین را در خود حل می کند و چنانچه روی سطح زمین به صورت رواناب جاری شود، بیشتر آلاینده ها را در خود حل و بقایای گیاهی و حیوانی و نیز موجودات زنده را با خود حمل می کند. همه این مواد اضافه شده به آب، روی غلظت مواد جامد آب تأثیر می گذارند.

طبقه بندی مواد جامد

مواد جامد آب را می توان بر حسب اندازه ذرات به طبقات: محلول، کلوئیدی، معلق و ته نشین پذیر تقسیم بندی کرد (شکل 1). در عمل، اندازه گیری غلظت ذرات کلوئیدی آب مشکل است؛ بنابراین، نمونۀ آب را از یک صافی فایبر گلاس با قطر منافذ کمتر از ./2 میکرومترعبور داده تا ذرات صافش پذیر (شامل ذرات محلول، کلوئیدی و معلق بسیار ریز) و ذرات صافش ناپذیر (شامل ذرات معلق و ته نشین پذیر) اندازه گیری شوند. معمولاً ذرات صافش پذیر را مواد جامد محلول و ذرات صافش ناپذیر را مواد جامد معلق می نامند. مواد جامد ته نشین پذیر، آن بخش از مواد جامد است که در مدت معینی ته نشین می شوند.

مواد جامد آب

بخش باقی مانده مواد جامد، پس از سوزاندن در دمای بالا (℃ 550)، را مواد جامد ثابت و بخش کاهش یافته آنها را مواد جامد فرّار معرف بخش آلی و مواد جامد ثابت معرف بخش معدنی ناخالصی های آب است؛ زیرا در دمای بالا، غالب مواد آلی اکسیده و تبخیر می شوند و غالب مواد معدنی باقی می مانند (شکل 2).

فیلم روش آزمایش TDS آب

 

کل مواد جامد (TS)

به تمام ناخالصی های آب، اعم از معلق، محلول، معدنی و آلی، کل مواد جامد (TS) گفته می شود. برای اندازه گیری TS، باید نمونه را تبخیر و مواد جامد باقی مانده در ظرف را خشک و سپس وزن کرد. دما و مدت گرمادهی برای تبخیر نمونۀ آب و خشک کردن مواد جامد آن، اثر قابل توجهی روی مقدار TS دارد. زیرا دما و مدت گرمادهی، بر فرّاریت مواد آلی، آب محبوس، آب بلورش، تجزیۀ شیمیایی ناشی از فرار گازهای محلول و تجزیۀ مواد معدنی تأثیر گذاشته و وزن مواد جامد باقی مانده را تغییر می دهد.

روش های استاندارد برای آزمایش های آب و فاضلاب، دمای ℃ 105- 103 یا ℃ 2± 180 را برای خشک کردن مواد جامد باقی مانده پیشنهاد کرده است. در مواد جامدی که در دمای 103 تا ℃ 105 خشک شود، آب تبلور و نیز مقداری از آب محبوس باقی می ماند و، در اثر فرار کربن دیوکسید، بی کربنات و کربنات ها تبدیل می شوند. در مواد جامدی که در دمای ℃ 2± 180 خشک شوند، تمام آب محبوس و نیز بخشی از آب تبلور تبخیر می شود و ممکن است بخشی از مواد آلی نیز فرار کنند. در ضمن، با فرار CO2 محلول، بی کربنات ها به کربنات ها تبدیل می شوند و در ادامه، بخشی از کربنات ها نیز ممکن است به اکسید ها یا نمک های پایه تجزیه شوند. بعضی از نمک های کلرید و نیترات نیز ممکن است تجزیه شوند. به هر حال، توصیه می شود که در هنگام ارائه نتایج آزمایش TS، دمای خشک شدن مواد جامد نیز گزارش شود.

مواد جامد آب

با توجه به نتایج آزمایشگاهی، غلظت کل مواد جامد از معادله زیر به دست می آید:

غلظت کل مواد جامد

که در آن، CTS غلظت کل مواد جامد (m/L)، md+TS مجموع جرم ظرف و کل جرم باقی مانده خشک شده (mg)، md جرم ظرف (mg) و ∀ حجم نمونه (L) است.

 

در مورد مواد جامد محلول (TDS) بخوانید.

در مورد مواد جامد معلق (TSS) بخوانید.

 

مواد جامد ته نشین پذیر

در مدیریت کیفیت آب های طبیعی و لجن تولیدی در تصفیه خانه های آب و فاضلاب، گاهی اندازه گیری حجم مواد جامدی که به سرعت در آب ته نشین می شوند، نیاز است. در آزمایش استاندارد مواد جامد ته نشین پذیر، نمونه آب یا فاضلاب را در ظرف یک لیتری مخروطی شکل، موسوم به قیف ایمهوف، می ریزند (شکل 3). سپس به مدت مخشص (معمولاً یک ساعت) ظرف را آرام نگه داشته تا مواد جامد ته نشین پذیر آن ته نشین شوند. بعد حجم مواد جامد ته نشین پذیر، بر حسب میلی لیتر بر لیتر (mL/L) بیان می شود. در این آزمایش، برای اندازه گیری دقیق، حجم مواد جامد ته نشین پذیر باید بیش از mL 1 باشد؛ از این رو، این آزمایش معمولاً برای نمونه های فاضلاب و آب های طبیعی دارای مقادیر زیاد مواد جامد معلق، قابل کاربرد است.

برای اندازه گیری مواد جامد ته نشین پذیر (بر حسب mg/L)، ابتدا غلظت TSS، نمونۀ اولیۀ آب یا فاضلاب را اندازه گیری می کنند. سپس نمونه را در قیف ایمهوف می ریزند. پی از یک ساعت ته نشینی، غلظت TSS لجناب (آب جرا شده از لجی) قبف را اندازه گیری می کنند. تفاوت دو غلظت TSS نمونۀ اولیه و لجناب، معرّف غلظت مواد جامد ته نشین پذیر است.

 

شکل 3 قیف ایمهوف برای اندازه گیری مواد جامد ته نشین پذیر

 

مواد جامد فرّار و ثابت

اگر مواد جامد باقی مانده از تبخیر نمونۀ آب را در دمای ℃ 550 قرار دهیم، بخشی از آن، بر اثر اکسایش، به گاز تبدیل شده و وارد جوّ می شود؛ از این رو، از وزن مواد جامد کاسته می شود. به این بخش کاسته شده، مواد جامد فرّار (VS) گفته می شود. به طور تقریب، مواد جامد فرّار، معرّف محتوای مواد آلی آب است. بخش باقی مانده (خاکستر) مواد جامد پس از سوختن در دمای ℃ 550 را مواد جامد ثابت (FS) می نامند، که تقریباً معرف محتوای مواد معدنی آبی است. بنابراین، هر کدام از TS، TSS و TDS، خود به دو قسمت فرّار و ثابت تقسیم می شوند، به طوری که TS برابر مجموع کل مواد جامد فرّار (TVS) و کل مواد جامد ثابت (TFS)، TSS برابر مجموع مواد جامد معلق فرّار (VSS) و مواد جامد معلق ثابت (FSS)، و TDS برابر مجموع مواد جامد محلول فرّار (VDS) و مواد جامد محلول ثابت (FDS) است. غلظت کل مواد جامد جامد فرّار (CTVS, mg/L) و کل مواد جامد ثابت (CTFS, mg/L) را به ترتیب، می توان از معادلات زیر بدست آورد:

کل مواد جامد فرار

 

کل مواد جامد ثابت

 

که در آن، md+s مجموع جرم ظرف (یا صافی) و جرم مواد جامد خشک شئه قبل از سوختن (mg)، md+s مجموع جرم ظرف (یا صافی) و جرم مواد خشک شده پس از سوختن (mg)، md جرم خالص ظرف (یا صافی) (mg) و ∀ حجم نمونه (L) است.

 

مقالات پیشنهادی

جذبایی فرابنفش و فلئورسانس

جذبایی فرابنفش و فلئورسانس برخی از ترکیبات آلی آب و فاضلاب، همچون لیگنین، تانن، مواد گیاخاکی و ترکیبات آروماتیک، پرتو فرابنفش (UV) را جذب می­ کنند. در نتیجه، اندازه گیری میزان جذبایی UV هر نمونه آب، می­ تواند شاخصی برای تعیین میزان حضور مواد آلی طبیعی و ترکیبات آروماتیک در آن باشد. در این آزمایش، […]

آزمایشات کنترل کیفی آب

آزمایشات کنترل کیفی آب آزمایشات کنترل کیفی برای آب های مختلف در مراحل مختلف یک امر ضروری محسوب می شود. در کل برای آنالیز کنترل کیفی آب شامل آزمایش های فیزیکی – شیمیایی، میکروبی، بیولوژیک و فلزات سنگین می شود. هر کدام از این آزمایشات شامل پارامترهای مختلفی می باشد که در اینجا به ترتیب […]

روش نورسنجی با استفاده از معرف دی فنیل کاربازید

روش اندازه‌گیری کرم در آب

روش اندازه‌گیری کرم (Chromium) در آب کرم (Chromium) یک نوع فلز واسطه می‌باشد که با روش‌های مختلف در آب آزمایش می‌شود. این فلز و همین طور بقیه فلزات سنگین موجود در آب و پساب، خاک و … در آزمایشگاه شرکت دانش بنیان آبرام آزمایش می‌شود. از روش‌های اندازه‌گیری کرم در آب، روش نورسنجی با استفاده […]

پتاسیم خاک

پتاسیم خاک پتاسیم جزء عناصر غذایی پر مصرف موجود در خاک و جزء عناصر مورد نیاز خاک محسوب می شود. مقدار پتاسیم موجود در پوستۀ زمین، حدود 1.9 الی 2.3 درصد می باشد و مقدار پتاسیم کل در خاک های زراعی بین 0.5 الی 2.5 درصد است. این مقدار در مقایسه با دیگر عناصر پرنیاز […]

اکسیژن مورد نیاز شیمیایی cod

اکسیژن مورد نیاز شیمیایی cod : اکسیژن مورد نیاز شیمیایی cod ، یکی از پارامتر هایی است که در تصفیه فاضلاب دارای اهمیت است.  مقدار اکسیژن مورد نیاز برای اکسیداسیون شیمیایی مواد آلی قابل تجزیه بیولوژیکی و غیـر قابـل تجزیـه بیولوژیکی بـه عنـوان اکسـیژن مـورد نیاز شیمیایی از جمله معیارهای متداول برای معرفی میزان آلودگی مواد […]

کلرزنی مخازن آب

کلرزنی مخازن آب از انواع ترکیبات برای کلرزنی مخازن آب استفاده می شود. این ترکیبات عبارتند از گاز کلر ، محلول هیپوکلریت سدیم و دانه های هیپور کلریت کلسیم. گاز کلر تحت فشار و درجه خاصی به صورت مایع در می آید و در ظروف فولادی در ظرفیت های مختلف به بازار عرضه می شود.کلر […]

آزمایش سموم ارگانوفسفره

آزمایش سموم ارگانوفسفره آزمایش سموم ارگانوفسفره در نمونه های آب و خاک توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی با شناساگر FPD یا شناساگر NPD قابل اندازه گیری است. در دستگاه کروماتوگرافی گازی نیاز به ستون های مویینه با قطر 0.53 میلی متر یا 0.32 میلی متر یا 0.25 میلی متر با طول ۱۵ یا ۳۰ متر (بر اساس متد […]

PH آب استخر

PH آب استخر : افزایش ناگهانی در PH آب استخر بخاطر رشد های جلبکی در نتیجه کلریناســیون غیـر مـداوم یـا غیـر کافی اتفاق می افتد. نگه داری کلر آزاد باقیمانده در استخر شنا در تمام اوقات از رشد جلبکی جلوگیری می نماید. در عمل در جائیکه کلر گازی استفاده می شود. PH آب استخر به سرعت […]

تهيه محلول از مواد جامد

تهيه محلول از مواد جامد برای اینکه بخواهيم تهيه محلول از مواد جامد كنيم بايد در ابتدا اطلاعات شيميايي مربوط به ماده حل شونده نظير نام يا فرمول شيميايي ، جرم مولكولي ، درصد خلوص و … را از روي برچسبي كه بر ظرف نگه داري آن زده شده است بدست آورده و سپس با […]

روش نمونه برداری از خاک

روش نمونه برداری از خاک روش نمونه برداری از خاک و رسوب بر اساس هدف نمون برداری متفاوت می باشد.  با توجه به هدف نمونه برداري مي توان نمونه برداري از لايه هـاي مختلـف خـاك يـا رسـوب را انجام داد. باید  از عمق هاي مختلف  خاك برش هاي مناسب را تهيه و آناليز را انجام داد. ولي […]

نظرات کاربران

ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید در وب سایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • مجموع دیدگاهها: 2
  • در انتظار بررسی: 0
  • انتشار یافته: 0

هنوز دیدگاهی ثبت نشده است.

سوالی دارید؟ منتظر تماس شما هستیم

برای دریافت مشاورۀ رایگان، همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید