کیفیت خاک کشاورزی

زمان مورد نیاز برای مطالعه: 4 دقیقه

کیفیت خاک کشاورزی

شاخصهاي مورد نظر تعیین کیفیت خاک کشاورزی شامل هدايت الكتريكي (EC)، فلزات سنگين و تخم انگل هاي نماتودي ميباشد. همچنين با توجه به اينكه استفاده از پساب و فاضلاب در آبياري، بـه دليـل دارا بـودن ذرات معلـق باعث گرفتگي خلل و فرج و كاهش نفوذپذيري خاك ميگردد، اندازه گيري نفوذپذيري خـاك نيـز بـه فواصـل شـش ماهـه پيـشنهاد ميگردد. همچنين در صورت امكان با تجزيه خاك مقدار ازت، فسفر و پتاسیم قابل جذب و ميزان تجمع املاح و فلزات سنگين را بايد تعيين نمود. با توجه به نقش مواد آلي در تشكيل پيوند با فلزات سنگين و تجمع آنهـا در خـاك، در طـرحهـاي اسـتفاده از پـساب در آبياري، اندازه گيري مواد آلي خاك به ويژه بعد از هر سال زراعي ضروري ميباشد. از ديدگاه بهداشتي، با توجه بـه دوام بـالاي تخـم انگلها و قابليت انتقال آنها در خاك، پايش خاك از نظر آلودگي به تخم انگل، از اهميت بالايي برخوردار ميباشد.

عمل نمونه برداري جهت بررسي عوامل زيستي کیفیت خاک کشاورزی خاك از سه عمق 5-0و 15-10و 35-30سانتيمتري توصيه ميگـردد. پـايش كيفيـت خـاك از سـه ديدگاه فيزيكي، شيميايي و عناصر غذايي اصلي و آلودگي، انجام ميگيرد.

پارامتر های تعیین کیفیت خاک کشاورزی

اهميت شاخص هاي فيزيكي و شيميايي خاك بستگي به حساسيت گياهان مورد كشت دارد. اين شاخصها شامل تخلخل خـاك، نفوذپذيري هوا و آب در خاك، درجه رطوبت و يا درصد آب و دانهبندي خاك، ،pHشوري  ،(ECe) قلياييـت و ظرفيـت تبـادل يـوني خاك با آب آبياري و ايجاد حالت سيماني و يا چسبندگي دارد. آزمايشهاي ،pHشوري و قلياييت خاك، آزمايشهاي شيميايي بـسيار مفيدي جهت بررسي كيفيت خاك ميباشند. اما بايد جهت بررسي ويژگيهاي خاك علاوه بر انجام آزمايشها به بازديـد كارشناسـي نيز پرداخت و در نهايت با نتايج حاصل از آزمايشها و بازديدهاي صحرايي وضعيت زيستي و شرايط رشد گياه بررسي گردد. پيـشنهاد ميشود هر شش ماه يكبار (يكبار هم قبل از شروع آبياري) از نقاط مختلف محدوده كشت آزمايش خاك به عمل آيد.
براي بررسي وضعيت زيستي خاك، در نقاط انتخاب شده به صورت تصادفي با بيل سرصاف با طول و عرض يك فوت (حدود 30
سانتيمتر)، يك فوت مكعب به ابعاد 1×1×1فوت از خاك برداشت كرده، به آرامي به پهلو ميخوابانند.

  • تمامي ارتفاع خيس يا تر، پتانسيل رطوبت را نشان ميدهد(حداقل قابل قبول، دو سوم عمق است).
  •  در نيمه بالايي، ريشه علوفه بايد ديده شود. هر چه عمق ريشه بيشتر باشد، بهتر است.
  •  به آرامي با بيلچه يا هر وسيله مناسب ديگر، خاك را باز ميكنند درحاليكه بهطور كلي وجود فعاليت موجودات مختلف در
    خاك را مشاهده كنند، تعداد كرمهاي خاكي را جدا ميكنند. در يك خاك كشاورزي مناسب بايد حداقل 10كرم در يـك
    فوت مكعب وجود داشته باشد. وجود كرم نشاندهنده تكميل سيكل زيستي خاك، هـوازي بـودن آن و وجـود رطوبـت و
    غذاي كافي در آن ميباشد. كارشناس با تجربه ميتواند نسبت به تعداد كمتر يـا بـيشتـر كـرم خـاكي و شـرايط خـاك
    اظهارنظر نمايد.

کیفیت خاک کشاورزی از نظر عناصر غذايي اصلي

مهمترين فاكتور پايشي در اين بخش تعيين مقدار مواد ازته و فسفاته ميباشد. ميزان كود ازته و فسفاته لازم جهت هر نوع مزرعه بايـد پس از اين آزمايشها تعيين گردد. البته لازم به ذكر است كه دانستن شرايط جذب مواد از خاك توسط گيـاه و شـرايط محيطـي در تعيـين نيازهاي كشت، موثر و لازم ميباشند. مثلا جذب فسفر توسط گياه از خاك و به عبارت ديگر نياز به كود فسفره وابـسته بـه ميـزان روي در خاك ميباشد. لذا نمونه برداري از خاكهاي مزرعه (نمونه برداري تصادفي) جهت اندازه گيري ازت، فسفر و روي پيشنهاد ميشود.

کیفیت خاک کشاورزی از نظر آلودگي

آلودگيهاي خاك زراعي ناشي از مواد آلاينده موجود در پساب، سموم و كودهاي مصرفي و دفع زباله و نخالـه خـصوصا زايـدات
صنعتي در منطقه ميباشد. سموم آلي و فلزات سنگين موجود در پسابهاي شهري معمولا در حدي نيست كه كيفيت خاك منطقه را بر هـم بزنـد. سـموم و كودهاي مصرفي در منطقه بايد زير نظر ادارات مسوول و مطابق پروانههـا و اسـتانداردهاي بـينالمللـي مـصرف شـود. فقـط سـموم آفتكشي اجازه مصرف مييابند كه در محيط ديرپا نباشند و حداكثر در 15روز كليه آثار آنها از بين برود. كودهاي مصرفي هم بايد از كيفيت مشخصي برخوردار باشند. مثلا بسياري از انواع كودهاي فسفاته وارده از آفريقاي شمالي بـه علـت داشـتن كـادميوم بـيش از ميزان مجاز در دنيا خريدار ندارند. در صورت مصرف كودهاي فسفاته ميزان كادميوم خاك بايد مورد آزمـايش قـرار گيـرد تـا از عـدم تجاوز از حد استاندارد تعيين شده مطمئن گردند. از خاك مزرعه در نقاط مختلف نمونه برداري شده و آزمايشهاي هدايت هيدروليكي، ظرفيت تبادل يـوني خـاك، ،
pHشـوري خـاك ECقلياييـت
خاك، ميزان مواد آلي، ازت و فسفر كل، ميزان فلزات سنگين (كادميوم، جيوه، سرب … )، تخم انگل نماتود، آزمـايش زيـستي کیفیت خاک کشاورزی (به طريقي كه ذكر شد)، انجام و نتايج حاصل تفسير ميگردد
 .

مقالات پیشنهادی

استاندارد TDS آب کشاورزی

استاندارد TDS آب کشاورزی استاندارد TDS آب کشاورزی بستگی به نوع گیاه می تواند متفاوت باشد. تاثیر TDS (Total Dissolved Solids)یا کل جامدات محلول  در رشد گیاهان بستگی به ماهیت اسمزی دارد.  تحمل گیاهان نسبت به میزان TDS آب آبیاری متفاوت است و کشاورز با کاهش محصول می­ تواند مواجه شود. لذا تعیین کل املاح […]

مواد جامد آب

مواد جامد آب مواد جامد آب به مواد باقی مانده پس از تبخیر آب، و خشک کردن باقی مانده در فِر (آون) در یک دمای خاص، گفته می شود. بنابراین، تمام مواد موجود در آب (به جز گازهای محلول و مواد فرّار) در غلظت مواد جامد آب سهیم هستند. باران پس از رسیدن به سطح […]

اندازه گیری سیلیس در آب

اندازه گیری سیلیس در آب به دلیل اینکه سلیس به صورت آزاد در طبیعت وجود ندارد اندازه گیری سیلیس در آب یا سایر ترکیبات به صورت سیلیس آزاد (SiO2) در کریستال ها دانه درشت (کوارتز ، آمتیست و … ) و کریستال های ریز (فلینت،جاسپر و … )قابل اندازه گیری است. کوارتز ها تنوع زیادی […]

نحوه تشخیص آب معدنی

نحوه تشخیص آب معدنی نحوه تشخیص آب معدنی از آب های معمولی بایستی توسط آنالیز های میکروبی ، شیمیایی و فلزات سنگین شامل پارامتر های جدول زیر مشخص گردد. آب های معدنی به دلیل مواد و املاح معدنی مفیدی که دارند برای سلامتی انسان مفید هستند. آب های معدنی طبیعی معمولا از چشمه ها و […]

اندازه گیری نیتریت در آب آشامیدنی

اندازه گیری نیتریت در آب آشامیدنی : نیتریت، حالت اکسایش میانی نیتروژن است، که از اکسایش آمونیاک (محصول میانی فرایند نیترات سازی) و نیز کاهش نیترات (محصول میانی فرایند نیترات زدایی) تولید می شود. غلظت نیتریت در آب های شیرین معمولاً خیلی کم و در حدود  Mg NO2 – N/L 0/001 است و به ندرت به Mg […]

اندازه گیری do آب

اندازه گیری do آب اندازه گیری do آب  در نمونه های آب و پساب بستگی به شرایط و وضعیت فیزیکی و شیمیایی و میکروبی محیط آبی دارد. اندازه گیری do آب یک آزمایش تعیین کننده و بسیار مهم برای تعیین و بررسی آلودگی آب،  فاضلاب و کنترل فرایند تصفیه است. do آب به دو صورت در […]

آزمایش كلرايد آب

آزمایش كلرايد آب : آزمایش كلرايد آب براي اندازه گيري يون كلريد در آب، در صورت غياب مزاحمتها كاربرد دارد. دقت اين روش براي آب درجه 2 بيان شده است و مسئوليت اطمينان از اعتبار روش براي بافت هاي آزمون نشده به عهده كاربر است. اين روش در گستره غلظتي mg/l  8 تا 250 mg/l يون كلريد اعتبارسنجي […]

رابطه آلودگي هواي با مرگ و مير

رابطه آلودگي هواي با مرگ و مير : بررسي رابطه آلودگي هواي با مرگ و مير ناشي از بيماري هاي قلبي- عروقي و تنفسي چه می تواند باشد. محيط زيست يكي از اركان بسيار مهم حيات و توسعه محسوب مي شود زيرا نقش هاي متعددي را براي ايجاد تعادل در مولفه هاي مختلف حيات بازي مي […]

مواد جارتست

مواد جارتست جارتست یک آنالیز جهت تعیین دوز بهینه مواد منعقد کننده جهت فرآیند انعقاد و لخته سازی می باشد. فرآیند انعقاد و لخته سازی یکی از فرآیند های تصفیه فاضلاب می باشد که جهت کاهش کدوت و مواد معلق در فاضلاب انجام می گردد. از این رو انتخاب و به دست آوردن مقادیر بهینه از […]

آزمایش تصفیه آب خانگی

آزمایش تصفیه آب خانگی یکی از راه های پی بردن به کیفیت آب تصفیه شده (البته مطمئن ترین راه) آزمایش تصفیه آب خانگی است. آزمایش تصفیه آب خانگی به این منظور انجام می شود که مشخص شود دستگاه تصفیه آب درست کار می کند یا خیر. برای انجام این آزمایش باید نمونه آب را به […]

نظرات کاربران

ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید در وب سایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • مجموع دیدگاهها: 0
  • در انتظار بررسی: 0
  • انتشار یافته: 0

هنوز دیدگاهی ثبت نشده است.

سوالی دارید؟ منتظر تماس شما هستیم

برای دریافت مشاورۀ رایگان، همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید