سختی آب

سختی آب یکی از شاخص های شیمیایی آب است که در آزمایشگاه آب شرکت آبرام قابل انجام است که یکی از شاخص های تاثیر گذار در تعیین کیفیت آب است. سختی آب علاوه بر تعیین کیفیت آب شرب در تعیین کیفیت آب های صنعتی و آب های مورد استفاده در دیگ بخار نیز با اهمیت است. آب از مهم ترین نیاز های زندگی بشر می باشد. آبی که در طبیعت  وجود دارد در اکثر مواقع ناخالص می باشد زیرا اغلب دارای گچ،آهک، منیزیم ، آهن، کربنات و بی کربنات و … است. مقادیر این مواد در آب مختلف است .همچنین در آب مواد معلق دیگری مثل گل و لای و برخی از انواع باکتری ها نیز یافت می شوند.

آب سخت

آبی است که محتوی مواد معدنی بالا از جمله کلسیم و منیزیم و کاتیون های فلزی نظیر آلومینیوم ، روی ، منگنز و در برخی مواقع دیگر ترکیبات محلول مثل کربنات ها و سولفات ها می باشد. میزان شدت سختی آب به بستر جریان آب در سطح زیرزمین و همچنین طول زمان بستگی دارد. نواحی آهکی سختی زیادتری نسبت یه آب های نواحی گرانیتی و شنی دارند.

انواع سختی و روش های سختی زدایی

سختی آب شامل دو نوع دائم (غیرکربناته)  و موقت (کربناته) می باشد. در تجارت تعداد زیادی مواد شیمیایی برای رفع سختی آب موجود است که دارای کربنات سدیم هستند. همچنین جوشاندن آب سخت باعث می شود کربنات های هیدروژنی محلول در آب به کلسیم نامحلول تبدیل شده و تشکیل رسوب دهد این رسوب در مناطق دارای آب سخت درون کتری ها دیده می شود. از جمله مواد سختی گیر آب می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• تری ناتریم فسفات Na₃Po (آلبرت تری) :

یون کلسیم موجود در آب بر اثر ناتریم فسفات تبدیل به تری کلسیم فسفات  Po₂Ca₃ می گردد و رسوب می نماید.

• سختی گیری رزینی

این روش با استفاده از مکانیزم تبادل یونی اقدام به تصفیه آب می نماید. 

^{دستگاه سختیگیر رزینی جهت سختی گیری آب}   

• صمغ های مصنوعی.

اخیرا به مقدار زیادی از صمغ های مصنوعی که قادر به تعویض یون هستند برای از بین بردن سختی آب استفاده می شود.

• دما

همچنین سختی موقت آب را با حرارت دادن یاتغییر PH می توان از بین برد.

فواید و مضرات سختی آب :

از جمله فواید آب سخت می توان به نقش موثر آن در ترمیم شکستگی استخوان و بیماری راشیتیسم اشاره نمود و نیز از جمله مضرات آب سخت می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• موجب از دست دادن طعم و مزه خوب غذاهایی که با آن طبخ می شوند
• خوب کف نکردن صابون و استفاده بیشتر از مواد شوینده
• تشکیل سنگ کلیه
• آب سخت برای مصارف صنعتی مناسب نمی باشد
• آسیب رساندن به دیواره های دیگ بخار
• ایجاد بیماری های گوارشی
• ناباروری
• مرگ و میر قلبی و عروقی

واحد اندازه گیری سختی آب

معمولا برای سهولت به کمک فاکتور هایی که از تقسیم وزن مولکولی کربنات کلسیم به وزن اتمی هر یک از عناصر به دست آمده این مقادیر بر حسب کربنات کلسیم محاسبه می شود. سختی آب معمولا بر حسب PPm یعنی mg/lit بیان می شود.در برخی تقسیم بندی ها حداکثر سختی آب قابل شرب 300 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم تعیین شده است.

فیلم آموزشی سختی آب: