آمونیاک آب:

آمونیاک آب که از  مهم ترین ترکیب هیدروژنه ازت(نیتروژن) موجود در آب بوده و در طبیعت از تجزیه موادآلی ازت دارحاصل می گردد.این ماده گازی است بی رنگ با مزه فوق العاده تند و زننده که اشک آور و خفه کننده نیز میباشد.گازآمونیاک از هوا سبک تر بوده به سهولت به مایع تبدیل می شود آمونیاک در آب بسیار محلول است و در منهای 77 درجه سانتیگراد منجمد و در منهای 33.5 درجه سانتیگراد به جوش می آید.حضور نیتروژن در منابع فاضلاب شهری یا صنعتی عموما به شکل نیتروژن آمونیاکی و یا نیتروژن آلی می باشد.

آمونیاک آب وفاضلاب

بخش اصلی ازت موجود در اتمسفر و همچنین گازهای محلول در آب مربوط به ازت مولکولی است.ازت مذکور از لحاظ شیمیایی واکنش پذیرنمیباشد.ولی بیش از 60 نوع باکتری متفاوت قادر به احیا آن هستند. به طور طبیعی نیتروژن موجود در مدفوع و باقیمانده های غذا بوسیله باکتری های شکافنده پروتئین تغییر می یابد و به شکل یون های آمونیوم غیر آلی آزاد می شوند. با توجه به مقدار pH ، بین یون های آمونیوم 4NH و آمونیاک 3NH آب تعادل وجود دارد.  اگر میزان pH کمتر از 7 باشد ، میزان یون های آمونیوم بیشتر می شوند. ولی اگر میزان pH بیشتر از 7 باشد ، آمونیاک بیشتری تولید می شود.

معایب وجود آمونیاک آب

آمونیاک ترکیبی بسیار خطرناک است زیرا موجب اختلال در تنفس آبزیان می شود. آمونیاک به راحتی داخل سلول ها نفوذ می یابد و موجب افزایش pH و اختلال در عوامل حیاتی می گردد. یون آمونیوم منشأ نیتروژنی برای گیاهان آبی  است. در یک آکواریوم سالم و خوب راه اندازی شده ، باکتری های هوازی موجب می شوند یون های آمونیوم به سرعت از نیتریت به نیترات اکسید  شوند.این فرآیند را نیتریفیکاسیون می نامند که توسط دو گروه از باکتری های هوازی و در دو مرحله زیر انجام می شود.

اولین مرحله توسط باکتری های اتروتروف از جنس نیتروزوموناس انجام می شود در این مرحله آمونیوم به نیتریت اکسید می شود و در مرحله ی بعدی که توسط باکتری های هتروتروف به نام نیتروباکترها انجام می شود نیتریت به نیترات تبدیل می شود . فرآیند دیگری که در این ضمن ممکن است رخ دهد آمینوفیکاسیون یعنی تبدیل آمونیوم به آمونیاک و سپس اوره میباشد که به هم خوردن این فرآیند موجب افزایش ناگهانی یون آمونیوم می شود.

روش های از بین بردن آمونیاک آب

برای از بین بردن آمونیاک دو روش زیر پیشنهاد می شود:

• تست آمونیاک Tropic Marin را که می توان علاوه بر آب شور در آب شیرین نیز استفاده کرد. مقدار کلی آمونیاک / آمونیوم را می توان با استفاده از نمودار رنگ بندی همراه تست در مقیاس 01/0 الی 5 میلی گرم در لیتر تعیین کرد.

روش انجام تست:

1-قبل از هر استفاده قطره چکان را تکان دهید.

2-ابتدا شیشه را با آب لوله کشی و سپس چند بار با آب آکواریوم بشویید و با استفاده از سرنگ شیشه را با 5 میلی لیتر از آب آکواریم پر کنید.

3- پنج قطره از هر شناساگر A و B و C ، داخل آب بچکانید و بعد از افزودن هر قطره درب شیشه را ببندید و آن را تکان دهید.

4-بعد از گذشت 5 دقیقه درب شیشه را باز کنید و آن را یکی یکی روی دایره های سفید داخل خانه های رنگی بگذارید و از بالا به آن نگاه کنید. در صورت شباهت رنگ آب و زمینه رنگی مقدار آمونیاک / آمونیوم درج شده در زیر خانه ها را بخوانید.

• اندازه گیری آمونیاک به روش نسلر

این روش فقط  برای آبهای نوشیدنی  تمیز و پسابهای فاضلابی که بدون رنگ بوده و همچنین حداقل مقدار آمونیاک  آنها بیش از ۲۰ میکرو گرم در لیتر باشد کاربرد دارد. برای فاضلابهای خانگی زمانی مناسب است که خطای ۱ تا ۲ میلی گرم بر لیتر چندان اهمیتی نداشته باشد.

روش آزمایش به شرح زیر است :

۱-  اگر نمونه کدورت داشت صافسازی شود و چنانچه در نمونه کلر وجود داشت کلر زدایی گردد و سپس ۱۰۰ سی سی را برداشته و در ارلن بریزید.

۲- ۱ سی سی znso4 به آن اضافه کنید و کاملا هم بزنید . این عمل سبب می شود تا با کمک مرحله ی سوم حذف کلسیم و آهن و منگنز و سولفات و دیگر یونها انجام پذیرد.

۳- مقدار 4/0 تا 5/0 سی سی از NAOH  با نرمالیته ی ۶ به آن اضافه کرده تا PH به حدود 5/10 برسد. به آرامی هم بزنید و برای چند لحظه صبر کنید تا لخته های تشکیل شده ته نشین شود و مایع رویی بدون رنگ و کدورت گردد. که در اینجا مواد معلق و رنگی ته نشین می شود.

۴- نمونه را صاف کرده و دقت کنید که کاغذ صافی دارای آمونیاک نباشد و برای اطمینان می توانید آب مقطر را از کاغذ صافی عبور داده و از مرحله ی ۶ به بعد روی آن هم  انجام دهید .

۵ – ۵۰ سی سی از نمونه ی صاف شده را برداشته و به آن دو قطره نمک راشل اضافه کنید . که این عمل برای جلوگیری از ته نشینی یا ایجاد کدورت منگنز و آهن و سایر یونها که ممکن است هنوز وجود داشته و در مرحله ۶ تداخل ایجاد کنند انجام می گیرد.

۶ –  ۱ سی سی معرف نسلر به نمونه اضافه کرده و پس از ۱۰ دقیقه جذب آن در طول موج ۴۲۵ نانومتر توسط اسپکت خوانده شود. و بدین طریق میزان گازآمونیاک در محلول به دست می آید.

فیلم روش آزمایش آمونیاک آب

معرف نسلر

100 گرم HgI2 و 70 گرم KI را در مقدار کمی از آب مقطر حل کرده و به آرامی به محلول سرد شده ای که از اضافه کردن 160 گرم NAOH در 500 سی سی آب مقطر به دست آمده اضافه کنید . سپس به حجم یک لیتر برسانید. در شرایط مناسب آزمایشگاهی و در شیشه های قهوه ای و دور از نور خورشید بیش از یک سال ماندگاری دارد. توجه کنید که این ماده استنشاقش مضر می باشد. در ساخت معرف نسلر دقت کنید که نتیجه ی آزمایش به معرفتان خیلی حساس می باشد. برای رسم منحنی کالیبراسیون و استفاده از لوله ی نسلر می توانید به کتاب  استاندارد متد مراجعه کنید.