اندازه گیری دترجنت در آب و پساب

اندازه گیری دترجنت در آب و پساب به روش رنگ سنجی با یک مرحله استخراج و اندازه گیری با دستگاه اسپکتروفتومتر قابل اندازه گیری است. سورفکتانت ها عمدتا با تخلیه پساب های خانگی، صنعتی و دیگر فرایندهای شستشو به آب ها و پساب ها ورود پیدا می کنند. سورفاکتانت ها در ترکیب با یک ملکول یک سر آب دوست و یک سر آب گریز ایجاد می نمایند. این ملکول ها تمایل دارند در حد فاصل فاز آبی و فاز های دیگر همچون هوا، مایعات روغنی و ذرات تجمع یابند و خواصی همچون کف، امولسیون و سوسپانسیون به وجود آورند. گروه آب گریز در یک سورفاکتانت معمولا یک رادیکال هیدروکربن می ­باشد که شامل 20-10 اتم کربن است.

گروه آبدوست شامل دو دسته اند، دسته اول آن هایی که در آب یونیزه می­شوند و دسته دوم در آب یونیزه نمی شوند. سورفکتانت های یونی نیز شامل دو دسته اند که با بارشان شناخته می­ شوند. سورفاکتانت های آنیونی همچون (RSO₃)^–Na⁺ دارای بار منفی و نوع کانیونی مانند (RMe₃N)⁺Cl^– دارای بار مثبت می باشند. سورفکتانت های غیر یونی معمولا حاوی گروه آبدوست پلی اکسی اتیلن می باشند. در ایالات متحده آمریکا، سورفاکتانت های یونی دو سوم و غیر یونی ها ، یک سوم کل سورفاکتانت های مصرفی را در برمی گیرند. سورفاکتانت های کاتیونی کمتر از یک دهم سورفاکتانت های یونی را شامل شده و  برای ضد عفونی کردن، نرم کنندگی و بیشتر از خواص پاک کنندگی برای مصارف مختلف آرایشی به کار برده می شوند. میزان مواد شوینده در پساب های خام معمولا mg/L 1-20 می باشد. غلظت سورفاکتانت در آب های محیطی جز در مجاورت محل تخلیه پساب 1/0 میلی گرم بر لیتر می باشد.

تجهیزات اندازه گیری دترجنت در آب و پساب

در این آزمایش پس از مرحله استخراج، سورفاکتانت آنیونی به روش رنگ سنجی توسط دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری می شود.

1. دستگاه اسپکتروفوتومتر
2. دکانتور
3. کلروفرم
4. سدیم هیدروکسید
5. سولفوریک اسید
6. واکنشگر متیلن بلو
7. محلول شستشو
8. محلول های استاندارد رسم منحنی

   

در این روش باید ابتدا منحنی کالیبراسیون رسم شود. استاندارد ها باید با حداقل 5 غلظت رسم شود. از محلول استاندارد LAS برای رسم منحنی استفاده می شود. باید یک سری دکانتور برای منحنی و شاهد استفاده شود. پس از رسم منحنی استاندارد بر اساس جدول زیر از نمونه مورد نظر برداشت کرده و فرآیند جداسازی را شروع می کنیم.

روش آزمون اندازه گیری دترجنت در آب و پساب

1. مقدار مشخصی از نمونه را مطابق جدول بالا برداشت کنید و به دکانتور اضافه کنید. مقدار پی اچ آن را بر روی عدد 7 تنظیم کنید که نمونه خنثی باشد.
2. مقدار 10 سی سی کلروفرم و 25 سی سی متیلن بلو به دکانتور اضافه کنید. سپس 30 ثانیه دکانتور را تکان دهید. و اجازه دهید محلول دو فازی شود.
3. سپس کلروفرم رو جدا کرده  و محلول استخراج شده از زیر دکانتور را به از کاغذ صافی عبور داده و به ارلن مایر منتقل کنید.
4. مقدار 50 سی سی محلول شستشو را داخل ارلن مایر منتقل کنید و 30 ثانیه هم بزنید.
5. سپس مقدار دترجنت را بخوانید و بر اساس منحنی مورد نظر مقایسه کنید.