زاج در استخر

زاج در استخر(سولفات آلومينيوم) یا آلوم ، ماده منعقد کننده اي است که قبل از فيلتر نمودن آب به داخل آب استخر تزریق مي شود تا مواد معلق آب را منعقد نموده و آنها را به اجزاي بزرگتري که به راحتي توسط فيلتر جذبميگردد،تبدیل نماید. وقتي ماده منعقد کننده به آب اضافه شود، در اثر وجود  قليایيت آب ، یک ماده رسوبي غير قابل حل ژله مانند موسوم به فلاك تشكيل مي شود. فلاك، مواد ارگانيک، ترکيبات رنگي و باکتري ها را به خود جذب کرده و به دام مي اندازد، بستر ماسه هاي فيلتر، این فلاك را از آب جدا ميکند. و نتيجتاً آب زلال و تميز از فيلتر خارج مي شود.

باید به این نكته توجه شود که مدت زمان معيني براي انجام واکنش شيميایي باید وقت قائل شد. در غير این صورت ممكن است فلاك زاج در استخر  تشكيل گردیده و آب را کدر نماید. علت کدورت آب به علت ورود آلوم به داخل آب استخر این است که آب در حالت معمولي مقداري یونيزه است و یون منفي آن مطابق واکنش ذیل با آلومينيوم تشكيل یک رسوب کلویيدي یا همان فلاك را مي دهد که این ماده ته نشين نمي شود و به صورت معلق در آب استخرباقي ميماند.لذا از بالا و بيرون استخر کدر دیده مي شود و به همين خاطر است که باید دبي پمپ تزریقسولفات به گونه اي تنظيم شده باشد که آلوم داخل لوله، قبل از رسيدن به فيلتر واکنش کامل انجام دهد. مقدار اضافي آلوم جهت عبور به فيلتر و بعد از آن به داخل آب استخر باقي نماند.

بنابراین آلوم باید بگونه اي به مخزن مكش وارد شود که فرصت لازم براي تشكيل فلاك موجود باشد. آلوم pH آب استخر را پایين مي آورد، چرا که ترکيبي اسيدي بوده و با ترکيب قليایي داخل آب استخر واکنش صورت مي گيرد. لذا پس از تزریق آلوم باید کنترل دقيقي در خصوص pH مجاز انجام داد. با استفاده از کلسيت به عنوان ماده فيلتر به جاي ماسه مي توان اسيدیته اي را که استفاده از آلوم ایجاد مي کند،خنثي نمود. کلسيت همچنان که خاصيت اسيدیته آلوم را خنثي مي کند، به تدریج تحليل مي رود و از این رو باید مرتباً دانه هاي تازه کلسيت به فيلتر اضافه نمود.

آلوم یا سولفات آلومينيوم (زاج در استخر) ازکوآگولانت های بسيار رایج است از آنجا که این ماده اسيدی است نيازمند قليائيت موجود در آب می باشد، تا واکنش منجر به تشكيل لخته های هيدروکسيد آلومينيم گردد. برای هر پاوند آلوم اضافه شده،  0.5 پاوند سود سوزآور یا بيش از 0.75 پاوند بيكربنات سدیم برای تكميل واکنش نياز است. بنابراین قبل از اضافه کردن آلوم pHآب باید بين 7.5تا 8 و قليائيت بين 150 – 200ميلی گرم در ليتر باشد.

در pHزیر5.5 یا بالای 8.5 آلوم فلاك مناسبی ایجاد نمی کند و ممكن است کل آن در محلول باقی بماند. لازم است که آلوم را بعد از شستشوی معكوس اضافه کنيم. مقدار لازم برای فيلتراسيون مناسب بستگی به تجربه و طراحی فيلتر دارد. این ماده باید
به صورت محلول 10درصد یا کمتر در یک دوره 1تا 2ساعته به ورودی فيلتر اضافه شود. اگر آلوم خيلی سریع به آب اضافه شود pH آب ممكن است به زیر 5.5 کاهش یابد که در این سطح فلاك تشكيل نمی شود. اما از ميان فيلترها عبور می کند. در هر حال وقتی این آب با آب استخر مخلوط می شود pHبالا می رود. و باعث توليد فلاك آلوم در آب و کدورت و تيره شدن آب می گيرد.در عملكرد معمول استخر، شستشوی فيلتر بطور متوسط باید هفته ای یک بار صورت گيرد که این بسته به ميزان بار استخر اندازه فيلترها و ميزان گردش آب دارد.