شوری آب کشاورزی
شوری آب کشاورزی :
شوری آب کشاورزی كه در واقع نمايانگر املاح محلول در آن ميباشد از عوامل مهم تأثير گذار بر كيفيت آب مـيباشـد بطوريكه اگر مقدار آن از حد مشخصي بالاتر باشد آن آب از نظر استفاده شرب و يا كشاورزي نامناسب خواهـد بود. مقدار شوري آبها با جريان كمي آن آب مرتبط ميباشد. معمولاً ميتوان سه نوع تقسيم بنـدي بـراي ايـن ارتباط بيان نمود :
- تغييرات شوري عكس تغييرات مقدار جريان آب است يعني با افزايش يكي ديگري كاهش مـييابـد. تعداد اين آبها در كشور زياد است.
- تغييرات شوري با جريان آب ثابت است و بصورت خط موازي با محور مقدار جريان است.
- تغييرات شوري آب رابطه مستقيم با مقدار جريان آب دارد كه تعداد اين آبها محدود است.
این در حالی است که در مناطق خشک و نيمه خشک جهان مانند ايران، شـوري خـاک يکي از عوامل عمده کاهش توليد محصولات زراعي و علوفـه اي محسوب ميشود. اگرچه بهره گيري از فناوري هاي پيـشرفته راهکارهاي جديد و مؤثري براي غلبـه بـر ايـن مـشکل فـراهم نمـوده اسـت ولـي هزينـه زيـاد، کـاربرد آن را بـراي بعـضي از کشاورزان اين گونه مناطق که با تنشهاي شديد محيطـي مواجـه هستند، ناممکن ساخته است . تحت اين شـرايط، شناسـايي و کشت گونه هاي متحمل به شوري کاربردي جهت استفاده مـؤثر از خـاکهـاي در معـرض تـنش مـيباشـد.شوری آب کشاورزی تا حدود زیادی در رابطه با خاک شور زمین های کشاورزی می باشد.
شاخص ها جهت تعیین شوری خاک و شوری آب کشاورزی
- غلظت نمک
غلظت نمک در محلول خاک و تاثیر آن بر شوری آب کشاوزی بر اساس اصل توانائی نمک در هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک با هدایت سنج الکتريکي تعیین می گردد یابه عبارتی شوري خاک را براساس پارامتري بنام E.C. يا قابليت هدايت الکتريکي مشخص ميکنند. هدایت الکتریکی (ECe) یا گاهی اوقات EC بر حسب دسی زیمنس بر متر (dsm-1 )اندازه گیری می شود. واحد قدیمی تر اندازه گیری، میلی موس برسانتی متر بود. هدايتسنج الکتريکي ، دستگاهي است که قابليت هدايت الکتريکي محلول خاک يا (E.C) را اندازهگيري ميكند. خاکهايي که E.C. آنها بيشتر از Ds/m ۴ باشد، جزء خاکهاي شور طبقهبندي ميشوند.
- وضعیت سدیم در شوری آب کشاورزی وضعیت سدیم به صورت نسبت سدیم تبادلی به کل ظرفیت تبادل کاتیونی خاک تعیین می گردد. اصطلاحی که در این مورد استفاده می شود، درصد سدیم تبادلی (ESP) است.
- PH و شوری آب کشاورزیوقتی به یک خاک، خاک قلیا یا سدیمی گفته می شود که PH عصاره اشباع بیش از 5/8 باشد. برای تعیین عصاره اشباع، خاک را در یک ظرف استوانه ای می ریزیم و بتدریج آب مقطر به آن اضافه می کنیم، در همین حال محتویات ظرف را به هم زده تا خمیر گل اشباع درست شود. سپس از طریق مکش مقدار کافی از عصاره به دست می آید (همین عصاره برای تعیین SAR استفاده می شود)