مواد جامد آب

زمان مورد نیاز برای مطالعه: 5 دقیقه

مواد جامد آب

مواد جامد آب به مواد باقی مانده پس از تبخیر آب، و خشک کردن باقی مانده در فِر (آون) در یک دمای خاص، گفته می شود. بنابراین، تمام مواد موجود در آب (به جز گازهای محلول و مواد فرّار) در غلظت مواد جامد آب سهیم هستند. باران پس از رسیدن به سطح زمین، در اثر تماس با خاک بسیاری از کانی های زمین را در خود حل می کند و چنانچه روی سطح زمین به صورت رواناب جاری شود، بیشتر آلاینده ها را در خود حل و بقایای گیاهی و حیوانی و نیز موجودات زنده را با خود حمل می کند. همه این مواد اضافه شده به آب، روی غلظت مواد جامد آب تأثیر می گذارند.

طبقه بندی مواد جامد

مواد جامد آب را می توان بر حسب اندازه ذرات به طبقات: محلول، کلوئیدی، معلق و ته نشین پذیر تقسیم بندی کرد (شکل 1). در عمل، اندازه گیری غلظت ذرات کلوئیدی آب مشکل است؛ بنابراین، نمونۀ آب را از یک صافی فایبر گلاس با قطر منافذ کمتر از ./2 میکرومترعبور داده تا ذرات صافش پذیر (شامل ذرات محلول، کلوئیدی و معلق بسیار ریز) و ذرات صافش ناپذیر (شامل ذرات معلق و ته نشین پذیر) اندازه گیری شوند. معمولاً ذرات صافش پذیر را مواد جامد محلول و ذرات صافش ناپذیر را مواد جامد معلق می نامند. مواد جامد ته نشین پذیر، آن بخش از مواد جامد است که در مدت معینی ته نشین می شوند.

مواد جامد آب

بخش باقی مانده مواد جامد، پس از سوزاندن در دمای بالا (℃ 550)، را مواد جامد ثابت و بخش کاهش یافته آنها را مواد جامد فرّار معرف بخش آلی و مواد جامد ثابت معرف بخش معدنی ناخالصی های آب است؛ زیرا در دمای بالا، غالب مواد آلی اکسیده و تبخیر می شوند و غالب مواد معدنی باقی می مانند (شکل 2).

فیلم روش آزمایش TDS آب

 

کل مواد جامد (TS)

به تمام ناخالصی های آب، اعم از معلق، محلول، معدنی و آلی، کل مواد جامد (TS) گفته می شود. برای اندازه گیری TS، باید نمونه را تبخیر و مواد جامد باقی مانده در ظرف را خشک و سپس وزن کرد. دما و مدت گرمادهی برای تبخیر نمونۀ آب و خشک کردن مواد جامد آن، اثر قابل توجهی روی مقدار TS دارد. زیرا دما و مدت گرمادهی، بر فرّاریت مواد آلی، آب محبوس، آب بلورش، تجزیۀ شیمیایی ناشی از فرار گازهای محلول و تجزیۀ مواد معدنی تأثیر گذاشته و وزن مواد جامد باقی مانده را تغییر می دهد.

روش های استاندارد برای آزمایش های آب و فاضلاب، دمای ℃ 105- 103 یا ℃ 2± 180 را برای خشک کردن مواد جامد باقی مانده پیشنهاد کرده است. در مواد جامدی که در دمای 103 تا ℃ 105 خشک شود، آب تبلور و نیز مقداری از آب محبوس باقی می ماند و، در اثر فرار کربن دیوکسید، بی کربنات و کربنات ها تبدیل می شوند. در مواد جامدی که در دمای ℃ 2± 180 خشک شوند، تمام آب محبوس و نیز بخشی از آب تبلور تبخیر می شود و ممکن است بخشی از مواد آلی نیز فرار کنند. در ضمن، با فرار CO2 محلول، بی کربنات ها به کربنات ها تبدیل می شوند و در ادامه، بخشی از کربنات ها نیز ممکن است به اکسید ها یا نمک های پایه تجزیه شوند. بعضی از نمک های کلرید و نیترات نیز ممکن است تجزیه شوند. به هر حال، توصیه می شود که در هنگام ارائه نتایج آزمایش TS، دمای خشک شدن مواد جامد نیز گزارش شود.

مواد جامد آب

با توجه به نتایج آزمایشگاهی، غلظت کل مواد جامد از معادله زیر به دست می آید:

غلظت کل مواد جامد

که در آن، CTS غلظت کل مواد جامد (m/L)، md+TS مجموع جرم ظرف و کل جرم باقی مانده خشک شده (mg)، md جرم ظرف (mg) و ∀ حجم نمونه (L) است.

 

در مورد مواد جامد محلول (TDS) بخوانید.

در مورد مواد جامد معلق (TSS) بخوانید.

 

مواد جامد ته نشین پذیر

در مدیریت کیفیت آب های طبیعی و لجن تولیدی در تصفیه خانه های آب و فاضلاب، گاهی اندازه گیری حجم مواد جامدی که به سرعت در آب ته نشین می شوند، نیاز است. در آزمایش استاندارد مواد جامد ته نشین پذیر، نمونه آب یا فاضلاب را در ظرف یک لیتری مخروطی شکل، موسوم به قیف ایمهوف، می ریزند (شکل 3). سپس به مدت مخشص (معمولاً یک ساعت) ظرف را آرام نگه داشته تا مواد جامد ته نشین پذیر آن ته نشین شوند. بعد حجم مواد جامد ته نشین پذیر، بر حسب میلی لیتر بر لیتر (mL/L) بیان می شود. در این آزمایش، برای اندازه گیری دقیق، حجم مواد جامد ته نشین پذیر باید بیش از mL 1 باشد؛ از این رو، این آزمایش معمولاً برای نمونه های فاضلاب و آب های طبیعی دارای مقادیر زیاد مواد جامد معلق، قابل کاربرد است.

برای اندازه گیری مواد جامد ته نشین پذیر (بر حسب mg/L)، ابتدا غلظت TSS، نمونۀ اولیۀ آب یا فاضلاب را اندازه گیری می کنند. سپس نمونه را در قیف ایمهوف می ریزند. پی از یک ساعت ته نشینی، غلظت TSS لجناب (آب جرا شده از لجی) قبف را اندازه گیری می کنند. تفاوت دو غلظت TSS نمونۀ اولیه و لجناب، معرّف غلظت مواد جامد ته نشین پذیر است.

 

شکل 3 قیف ایمهوف برای اندازه گیری مواد جامد ته نشین پذیر

 

مواد جامد فرّار و ثابت

اگر مواد جامد باقی مانده از تبخیر نمونۀ آب را در دمای ℃ 550 قرار دهیم، بخشی از آن، بر اثر اکسایش، به گاز تبدیل شده و وارد جوّ می شود؛ از این رو، از وزن مواد جامد کاسته می شود. به این بخش کاسته شده، مواد جامد فرّار (VS) گفته می شود. به طور تقریب، مواد جامد فرّار، معرّف محتوای مواد آلی آب است. بخش باقی مانده (خاکستر) مواد جامد پس از سوختن در دمای ℃ 550 را مواد جامد ثابت (FS) می نامند، که تقریباً معرف محتوای مواد معدنی آبی است. بنابراین، هر کدام از TS، TSS و TDS، خود به دو قسمت فرّار و ثابت تقسیم می شوند، به طوری که TS برابر مجموع کل مواد جامد فرّار (TVS) و کل مواد جامد ثابت (TFS)، TSS برابر مجموع مواد جامد معلق فرّار (VSS) و مواد جامد معلق ثابت (FSS)، و TDS برابر مجموع مواد جامد محلول فرّار (VDS) و مواد جامد محلول ثابت (FDS) است. غلظت کل مواد جامد جامد فرّار (CTVS, mg/L) و کل مواد جامد ثابت (CTFS, mg/L) را به ترتیب، می توان از معادلات زیر بدست آورد:

کل مواد جامد فرار

 

کل مواد جامد ثابت

 

که در آن، md+s مجموع جرم ظرف (یا صافی) و جرم مواد جامد خشک شئه قبل از سوختن (mg)، md+s مجموع جرم ظرف (یا صافی) و جرم مواد خشک شده پس از سوختن (mg)، md جرم خالص ظرف (یا صافی) (mg) و ∀ حجم نمونه (L) است.

 

مقالات پیشنهادی

روش اندازه‌گیری سیلیس آب

روش اندازه‌گیری سیلیس آب روش رنگ سنجی و روش نورسنجی از روش های اندازه‌گیری سیلیس آب می‌باشد که در زیر هر کدام به صورت جداگانه توضیح داده می‌شود. در آزمایشگاه آب شرکت دانش بنیان آبرام علاوه بر سیلیس همه پارامترهای شیمیایی، فیزیکی، میکروبی و فلزات سنگین آزمایش می‌شود. جهت اطلاع دقیق از آزمایش‌های انواع آب، […]

آب آشامیدنی

استاندارد آب آشامیدنی

استاندارد آب آشامیدنی: آب آشامیدنی: آب آشامیدنی بر اساس استاندارد 1053 سازمان ملی استاندارد آبی است، که ویژگیهاي فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و رادیواکتیو آن در حدي باشد که، مصرف آن جهت آشامیدن، عارضه سوئی در کوتاه مدت یا دراز مدت، براي سلامت انسان، ایجاد نکند. مواد شیمیایی معدنی آب آشامیدنی: ترکیباتی هستند که معمولاً عنصر کربن در […]

روش اندازه گیری سورفکتانت

روش اندازه گیری سورفکتانت روش اندازه گیری سورفکتانت بر اساس مرجع استاندارد متد برای آزمایش های آب و فاضلاب ویرایش شماره بیست و دوم با شماره روش 5540 قابل انجام می باشد. سورفکتانت ها از طریق پساب شسشتو کارخانه های صنعتی و پساب ناشی از شستشو همراه با مواد شونیده وارد شبکه فاضلاب می گردد.سورفکتانت ها […]

بررسی کیفیت لجن

بررسی کیفیت لجن بررسی کیفیت لجن ، بستگی به عمليات موثر تغليظ لجن همانند ساير فرايندهاي تصفيه به مشاهدات بهره بردار و اندازه گيريهاي لازم، بستگي دارد. در اين خصوص بايد، پارامترهايي مانند؛ PH ، دما، عمق بستر لجن، بار مواد جامد ورودي و اكسيژن محلول اندازه گيري شوند. كنترل زمان ماند لجن در روش تغليظ ثقلي ضروري […]

استاندارد خاک

استاندارد خاک استاندارد خاک به بررسی املاح مواد تشکیل دهنده خاک مانند آرسنیک ، کروم ، کبالت ، جیوه ، نیکل ، سلنیوم ، آهن و … که شاخصی برای آلودگی خاک ها می باشند. بررسی کیفیت خاک بستگی به پی اچ خاک در حالت اشباع دارد ، چرا که استاندارد خاک در حالت PH>7 با حالتی […]

اندازه گيري منيزيوم در آب

اندازه گيري منيزيوم در آب : بمنظور اندازه گيري منيزيوم در آب در تيتراسيونهاي كمپلكسومتري آمينو اسيدهاي پلي كاربوكسيليك از بهترين مواد در آناليز به حساب ميآيند كـه دقيقترين و ارزانترين آنها E.D.T.Aميباشد. جهت تشكيل كمپلكس با E.D.T.Aنياز به محيط قليايي ميباشـد كـه در واقع با افزودن بافر آمونياكي اين امر تحقق مييابد. در چنين […]

سوپرکلریناسیون چاه آب

سوپرکلریناسیون چاه آب بازسازي ، نگهداري و گندزدايي به موقع چاه هاي آب شرب و سوپرکلریناسیون چاه آب و تلاش در جهت افزايش بازدهي چاه ها از تدابيري است كه در بالا بردن عمر مفيد و استفاده ار توان بالقوه چاه موثر است.رشد باكتري هاي آهن خوار و ته نشيني لجن همراه رسوبات و اكسيد آهن بعضي […]

کیفیت آب کشاورزی

کیفیت آب کشاورزی : کیفیت آب کشاورزی بسیار در رشد گیاه و درخت تاثیر گذار است. به همین دلیل باید با انجام آزمون های تجزیه شیمیایی ، نمونه آب آنالیز شده و نتیجه آزمایشات با مقادیر استاندارد مقایسه و از استاندارد بودن کیفیت آب اطمینان حاصل شود. آب ، مهمترین منابع آب شرب شهرها، روستاها […]

روش کار با دستگاه کدورت سنج

روش کار با دستگاه کدورت سنج : برای تعیین روش کار با دستگاه کدورت سنج باید مفهوم کدورت را روشن تر  ساخت. در واقع ذرات خاک رس، شن ، ذرات مواد معدنی، ذرات مواد آلی و پلانکتونها وساير ارگانهای ذره بينی که به صورت معلق در آب وجود دارند و مانع عبور نور از آب […]

شستشوی فیلترها

شستشوی فیلترهای استخر

شستشوی فیلترها: شستشوی فیلترها یکی از مهمترین عملیات ها است و آن وقتی است که ارتفاع آب در صافی افزایش پیدا کند یا وقتی که آب خروجی کیفیت مطلوبی نداشته باشد . شستشو شامل قطع جریان ورودی آب، باز کردن شیر خروجی جریان آب ورودی و سپس ورود آب تمیز در استخر در جهت معکوس می باشد. این عمل […]

نظرات کاربران

ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید در وب سایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • مجموع دیدگاهها: 2
  • در انتظار بررسی: 0
  • انتشار یافته: 0

هنوز دیدگاهی ثبت نشده است.

سوالی دارید؟ منتظر تماس شما هستیم

برای دریافت مشاورۀ رایگان، همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید