کیفیت آب آبیاری

زمان مورد نیاز برای مطالعه: 4 دقیقه

کیفیت آب آبیاری :

در بررسی کیفیت آب آبیاری وقتی به علت اثر نمک های خاص، میزان نفوذ آب به داخل خاک چنان کاهش یابد که آب کافی در اختیار گیاه قرار نگرفته و عملکرد محصول کاهش می یابد، مشکل نفوذپذیری که ناشی از کیفیت آب آبیاری است پیش می آید. مدیریت و طراحی مناسب سیستمهای آبیاری مستلزم اطلاع از جزئیات خصوصیات نفوذپذیری آب در خاک است که بایستی تعیین شود. نفوذپذیری نهایی خاک (Basic Infiltration Rate) از خواص خاک بوده و در اثر اعمال کیفیتهای مختلف آب آبیاری تغییر میکند. در این راستا تغییرات نفوذپذیری نهایی خاک در آبیاری جویچهای توسط روش شیار مسدود  (Blocked Furrow) در دو حالت وجود و عدم وجود گیاه مورد بررسی واقع شد.

تیمارهای آب آبیاری شامل سه تیمار کیفیت آب به صورت شاهد  (Ec=0/6 dS/m , SAR=0/9 ) و دو تیمار شوری به صورت 2و 6دسی زیمنس بر متر با نسبت جذبی سدیم  (SAR) به ترتیب 10و 30بودند. تیمارهای کیفیت آب با اضافه نمودن نمک کلرور سدیم به تیمار شاهد حاصل گردیدند.  با افزایش نسبت جذبی سدیم، سرعت نفوذپذیری نهایی خاک در پایان دوره به صورت معنیداری نسبت به تیمار شاهد کاهش می یابد. سرعت نفوذپذیری نهایی خاک در تیمار با نسبت جذبی سدیم  (SAR) زیاد، در حدود 43درصد نسبت به تیمار شاهد در
پایان دوره کاهش یافت. همچنین تغییرات معنیداری از سرعت نفوذ نهایی در تیمارها ملاحظه گردید. نفوذپذیری ضعیف خاک تأمین آب گیاه را دشوار نموده و با ایجاد سله، تجمع آب در سطح خاک، عدم تهویه و مسایل تغذیه گیاهی مشکلات کشت و کار را دو چندان میکند.

یکی از عوامل مهم که حفظ و توسعه کشاورزی اراضی فاریاب را در نواحی خشک محدود میسازد، کیفیت آب آبیاری است. در این راستا، میتوان از مصرف آبهایی با کیفیت پائین یا آبهای غیر متعارف برای رفع این تنگنا بهره گرفت. در بسیاری از نقاط جهان منابع آب مناسب برای بهرهبرداری روبه کاهش است و با توجه به مصارف روزافزون جوامع شهری، صنعتی و افزایش سرانه تدریجاً کاهش مییابد. لذا الزاماً به علت گسترش بیشتر کشاورزی، کشت زمینهای شور و استفاده از آبهای حاوی نمکهای محلول مورد توجه قرار میگیرد. بنابراین دانستن واکنشهای متفاوت گیاهان به شوری وتغییراتی که در نتیجه استفاده از آبهای حاوی نمکهای محلول در خاک و خواص فیزیکوشیمیایی آن به وجود می آوردحائز اهمیت است.

هم اکنون بهره رداری از آبهای با کیفیت پائین در اراضی فاریاب در سطح جهانی رو به ازدیاد است. در حال حاضر در کشورهایی نظیر مصر، پاکستان و ایالات متحده امریکا در سطح گستردهای از این آبها استفاده میشود. نفوذپذیری یکی از مشخصات فیزیکی خاک بوده و یکی از پارامترهای هیدرولیکی مؤثر بر آبیاری سطحی است. فرآیند ورود آب را به خاک از سطح خاک و بطور عمودی نفوذ  (Infiltration) گویند. زیرا آبی که نمیتواند در خاک نفوذ نماید، موجب آبدوی یا هرز آب سطحی و فرسایش میگردد. در واقع در تعیین کیفیت آب آبیاری نوع سیستم آبیاری که برای یک منطقه برگزیده میشود براساس خصوصیات نفوذ آب به داخل خاک است. بنابراین ارزیابی آن از کارهای ضروری است که بایستی صورت پذیرد.

در ابتدای ورود آب به خاک، سرعت نفوذ زیاد بوده و با گذشت زمان کاهش یافته و بالاخره به کمیت ثابتی تنزل میکند. نفوذپذیری نهایی خاک از مشخصات هر خاک بوده و مقدار سرعتی است که خاکها در انتهای زمان آبیاری از خود نشان میدهند. معادلات نفوذ مختلفی چون کوستیاکوف، ،scsهورتون و کوستیاکوف لوئیز به منظور تعیین نفوذ آب به خاک بکار میروند. کلمنز، معادلات مختلفی را برای استفاده در آبیاری سطحی مورد مطالعه قرار داده است. وی پیشنهاد نموده است که نتایج معادلات تجربی بهتر از معادلات فیزیکی با دادههای صحرایی مطابقت میکند و استفاده از معادله کوستیاکوف لوئیز را توصیه نموده است.

کیفیت آب آبیاری

که در آن Zنفوذ تجمعی، tفرصت نفوذ، αو kپارامترهای تجربی میباشند که برای خاکهای مختلف متفاوت بوده و از نظر فیزیکی مفهوم ندارند. یکی از معایب این معادله آن است که در زمانهای طولانی سرعت نفوذ به سمت صفر میل میکند که با واقعیت مطابقت ندارد.

چنانچه از معادله کوستیاکوف (معادله شماره یک) نسبت به زمان مشتق گرفته شود، سرعت نفوذ لحظه بدست میآید

کیفیت آب آبیاری

که در آن ،Iسرعت نفوذ لحظهای میباشد. چون αعدد مثبتی است و مقدار عددی آن کمتر از یک میباشد، در زمانهای طولانی سرعت نفوذ به سمت صفر میل میکند که با واقعیت مطابقت ندارد. مشاهدات صحرایی نشان میدهد که در زمان طولانی، سرعت نفوذ به مقدار ثابتی که نشانگر سرعت نفوذ نهایی یا سرعت نفوذ پایه  (Basic or Steady Infiltraion Rate) است میرسد. چنانچه مقدار f0که بیانگر سرعت
نفوذ پایه است را به سمت چپ معادله شماره دو اضافه نموده و از آن انتگرال بگیریم معادله نفوذ کوستیاکوف لوئیز حاصل میشود.

کیفیت آب آبیاری

به علت اینکه خاکها در انتهای زمان آبیاری، سرعت نفوذ ثابتی را از خود نشان میدهند، لذا این معادله بهتر از معادلات دیگر نفوذ با وضعیت خاک هماهنگی داشته و عموماً در طراحی سیستمهای آبیاری از این معادله استفاده میگردد.

 

مقالات پیشنهادی

روش نمونه برداری آب

روش نمونه برداری آب روش نمونه برداری آب و فاضلاب توسط شرکت دانش بنیان آبرام (آب راهبر محاسب) در استان تهران و کرج انجام می شود. این شرکت در دانشگاه شهید بهشتی- پردیس فنی مهندسی شهید عباسپور ( قطب آب و برق ایران) مستقر است. شرکت دانش بنیان آبرام مجهز به آزمایشگاه آب و فاضلاب […]

كليفرم

روش تخمير چند لوله اي براي باكتري هاي گروه كليفرم

تخمير چند لوله اي براي باكتري هاي گروه كليفرم گروه كليفرم شامل گونه هايي از باكتري هاي متعلق به خانواده آنتروباكتريا سه ها هستند. تعريف قديمي از اين گروه بر اساس باكتري شناسي علمي نبوده.بلكه مبتني بر روش تخمير لاكتوز مي باشد. بنابراين در رابطه با روش تخمير، اين گروه تحت عنوان باكتري هاي هوازي […]

فاصله زمانی نمونه گیری تا انجام آزمایش آب

فاصله زمانی نمونه گیری تا انجام آزمایش آب فاصله زمانی نمونه گیری تا انجام آزمایش آب برای آزمایش های میکروبی آب حداکثر ۱۲ ساعت با شرایط بهینه نگه داری از نمونه و برای آزمایش های شیمیایی آب بسته به نوع آزمایش متفاوت است. آزمایش های شیمیایی آب شامل ، تعیین ph آب و خواص فیزیکی […]

EC مناسب کشاورزی

EC مناسب کشاورزی میزان EC مناسب کشاورزی به این دلیل مهم است که تأثیر مستقیم روی حاصل خیزی خاک دارد. هدایت الکتریکی هر محلول در واقع اندازه گیری توانایی آن محلول در انتقال جریان الکتریکی می باشد. این امر به غلظت، تحرک و ظرفیت الکتریکی یون های موجود در محلول و نیز به دمای محلول […]

بیماری های منتقله از آب

بیماری های منتقله از آب بیماری های منتقله از آب ،ناشی از بقاياي املاح، سموم و آفتكشها، كودهاي شيميايي و عناصر كمياب در آبهاي برگشتي و زه آبها و همچنين فلزات سـنگين و مواد آلي در پسابهاي شهري و صنعتي در صورت استفاده غيرصحيح و راهيابي به منابع آب موجب تخريـب زيـستبـوم هـاي آبـي ميگردد. نمكها […]

کیفیت خاک

کیفیت خاک کشاورزی اهميت شاخصهاي کیفیت خاک کشاورزی شامل کیفیت شیمیایی و فیزیکی خاک می شود که بستگي به حساسيت گياهان مورد كشت دارد. اين شاخص ها شامل تخلخل خـاك ، نفوذپذيري هوا و آب در خاك، درجه رطوبت و يا درصد آب و دانه بندي خاك، pH ، شوري  ، هدایت الکتریکی ECe و قلياييـت و ظرفيـت تبـادل […]

فیلتر استخر شنا

فیلتر استخر شنا

فیلتر استخر شنا انواع فیلتر استخر شنا که متداول مورد استفاده قرار میگیرند در تصفیه آب استخر به شرح زیر است: فیلتر استخر شنا دیاتومه ای (تحت فشار یا خلاء) فیلتر استخر شنا شنی الف-ثقلی سریع ب-تحت فشار ج-با سرعت بالا هر کدام از فیلتر ها مزایا و معایبی دارند، هزینه انرژی، هزینه های شیمیائی، میزان مصرف آب، […]

اسیدیته آب استخر

اسیدیته آب استخر اسیدیته آب استخر شاخص مهمی در تعیین پارامتر های شیمیایی کیفی آب می باشد. پی اچ آب استخر باید بین 7.2 تا 8  باشد. در صورتي که از سولفات آلومينيوم که به نام تجارتي آلوم خوانده مي شود براي تصفيه و انعقاد مواد معلق آب استخر استفاده شود. آب آن در تمام مدتي که […]

آزمایشگاه آنالیز آب

آزمایشگاه آنالیز آب آزمایشگاه آنالیز آب به منظور تعیین کیفیت آب از لحاظ میکروبی، فیزیکی- شیمیایی و فلزات سنگین ایجاد می شود. آنالیز آب با اهداف مختلفی از جمله حفظ سلامتی جامعه، حفاظت از محیط زیست، کشاورزی و … انجام پذیر است. در آزمایشگاه برای رسیدن به این اهداف آزمایش های مختلفی روی نمونه های […]

میزان کلر در آب استخر

میزان کلر در آب استخر : ماده اي كه به گونه اي متداول براي گندزدايي به كار ميرود كلرين (Cl2)است که میزان کلر در آب استخر دارای اهمیت است. كارآيي گاز كلر براي كلرزني به علت اثرات ذرات اين فرآورده است كه پس از افزودن مقدار معيني از آن به آب ميكرو ارگانيسمهاي مضر را […]

نظرات کاربران

ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید در وب سایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • مجموع دیدگاهها: 0
  • در انتظار بررسی: 0
  • انتشار یافته: 0

هنوز دیدگاهی ثبت نشده است.

سوالی دارید؟ منتظر تماس شما هستیم

برای دریافت مشاورۀ رایگان، همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید