کیفیت آب آبیاری کشاورزی :

کیفیت آب آبیاری کشاورزی متناسب با خواص شيميايي و تاثير آن بر گياه و خاك، به گروه هاي متفاوتي طبقه بندي مي شوند مناسب بودن آن بستگي به آب و هو ا، خصوصـيات فيزيكـي و شـيميايي خـاك، نـوع گيـاه و مـديريت آبيـاري دارد. نوعي طبقه بندي بـراي آب آبيـاري بـر مبنـاي چهـار عامـل:شوري، قليائيت، سميت و ديگر آثار متفرقه تدوين می شود.

معمولاً پساب فاضلاب هاي بهداشتي تركيبي از مواد آلي هيدروكربن ها، چربي ها، پروتئين هـا، نمـك هـاي محلول،عناصر غذايي گياهان (K,N,P)و گاهي نيز مواد سمي همانند برخي فلزات سـنگين وپـاتوژن هـا مـي باشـند.

نوع مواد موجود در پساب و مقدار آن بستگي به الگوي مصرف غذايي، شرايط فرهنگـي، اجتمـاعي، اقتصـادي، شرايط اقليمي و نيز فصول مختلف سال دارد، از نظر شوري علاوه بـر کیفیت آب آبیاری کشاورزی ، بسـتگي بـه زمـان مانـد پسـاب در حوضچه هاي تصفيه نيز دارد ولي عناصري همچون نيتروژن، فسفر، بر و مواد آلي در آب آشاميدني بسيار كم و نـاچيز هستند و در فرايند مصرف شهري و شستشو به آب اضافه مي شوند .فاضلاب كارگاه ها، تعميرگاه ها، غذاخوري هـا، و فعاليتهاي خدماتي نيز موجب افزوده شدن پاك كننده ها، چربي ها، روغن ها و انواع آلاينـده هـا ، مـواد آلـي و ذرات معلق به فاضلاب مي شوند.

سازمان مشترك المنافع علمي و تحقيقات صنعتي استراليا (CSIRO,1999)براي اسـتفاده پايـدار از پسـاب فاضلاب دركشاورزي و درخت كاري، دستور العملي تدوين كرده و پساب هـاي تصـفيه شـده را بـر حسـب محتويـات شيميايي به سه دسته : كم خطر، متوسط و با خطر بالا براي درخت كاري، خاك و آب زيرزمينـي بـه شـرحي كـه در جدول زیر ذكر شده كلاسه بندي كرده است:

يكي از منابع فلزات سنگين پساب هاي صنعتي ، كارگاه ها سالنهاي توليدي هستند .فلزاتي كـه بـالقوه خطـر آلايندگي از طريق پساب فاضلابها دارند شامل كرم)،(Crكادميوم ) ،(Cdنيكل )(Niسرب)،(Pbروي) (Znجيوه)(Hg موليبيـدن ) (Moمـس)(Cuو كبالـت) (Coهسـتند) (Hannaet al-1992و براسـاس گـزارش Pageو-Feigin (1985)Changوهمكاران 1991)حدود % 70تا % 90فلزات سنگين در مراحل تصفيه اوليـه و ثانويـه از پسـاب جدا مي شوند .کیفیت آب آبیاری کشاورزی  نامناسب مي تواند خواص شيميايي و فيزيكي خاك را تغيير دهد.آبي كه از شوري پاييني برخوردار باشد،حالت خورندگي پيدا مي كند و آبشويي كاني ها و نمك هاي انحلال پذير، بويژه كلسـيم خـاك راسبب شده و موجب مي شود از شدت تاثير پايداركنندگي آن روي خاكدانه ها و ساختمان خاك كاسته شود. معمـولاً سرعت نفوذپذيري خاك با افزايش شوري آب آبياري افزايش پيدا مي كند، در حالي كه با افزايش يون سـديم كـاهش پيدا مي كند.

اين درحالي است كه كشاورزي پايدار متكي به خاك هاي حاصلخيز با خلل و فرج كافي، نفوذپذيري خوب وساختار مناسب مي باشد .سديم جزو عناصري است كه براي رشد گياه مورد نياز نيست وجود غلظت بالاي سديم در پساب باعث بروز سميت در گياه مي شود .نشانه هاي مشخص سميت سـديم سـوختگي برگ، خشكيدگي و مردگي بافت ها در حاشيه خارجي برگ هاست در صورت وجود يون كلسيم در پساب از شدت اثر يون سديم كاسته مي شود.
معمول ترين سميتي كه از طريق پساب ممكن است براي گياهان ايجاد شود ناشي از يون كلرايد است اين يون كلرايد درخاك جذب و يا نگهداري نمي شود، زيرا بخوبي در آب محلول است و با فرايند تعرق در برگ ها انباشته مي شود  (Pescod 1992)اگر غلظت كلرايد در برگ ها از حد تحمل گياه تجاوز كند نشانه هاي مسموميت گياه كه بـه صورت سوختگي يا خشك شدن بافت برگ هاست، ظاهر شده و معمولاً همانند اثرات سديم ابتـدا سـوختگي از نـوك برگ ها شروع مي شود .وقتي غلظت اين عنصر در گياهان حساس در حد 0/3تا 1درصد وزن خشك برگ مي رسـد اين نشانه ها ظاهرمي شوند.
بر،يكي از عناصر اصلي مورد نياز گياهان است كه اگر به مقدار محسوسي بيشتر از نياز گياه در دسترس باشـد (Ayers and Westcot, 1985).ايجاد مسموميت مي كند.