کیفیت آب سد
کیفیت آب سد
کیفیت آب سد بسیار تحت تاثیر پدیده لایه بندی می باشد، مهمترین مشخصه آب در مخازن پدیده لایه بندي عمودي آب میباشد که باعث ایجاد کیفیت متفاوت آب در عمقهای مختلف میگردد. این پدیده در هر ایستگاه پایش در هر مرحله از نمونه برداري و اندازه گیري باید به وسیله اندازه گیري نیمرخ عمودي دما از یك متر زیر سطح آب تا یك متر بالاتر از بستر مخزن (حداقل در فواصل یك متري) در ایستگاه بررسي گردد. اگر تفاوت قابل توجهي (بیش از سه درجه سانتیگراد) میان دماي سطح و عمق وجود داشته باشد، به احتمال زیاد در آن ایستگاه عمقي از آب وجود دارد که درجه حرارت در ارتفاع کوچكي به مقدار قابل توجهي تغییر
میکند. در این حالت مخزن لایه بندي شده تلقي گردیده و کیفیت آب در لایهها متفاوت خواهد بود.
در این حالت در هر ایستگاه سطحي، بیش از یك نقطه پایش در عمق ضروري میباشد. براي مخازن با عمق 10متر یا بیشتر، در مرحله نخست باید عمق ترموکلاین(دریاچه های لایه بندی شده از سه لایه تشكیل شدهاند که به ترتیب از سطح به عمق شامل اپولیمنیون، ترموکلاین و هیپولیمنوین هستند) به وسیله اندازه گیری های دما در اعماق مختلف (با فواصل یك متر) مشخص گردد، سپس نمونه های کیفي آب با توجه به عمق و شدت ترموکلاین برداشت شود. به عنوان راهنماي کلي، حداقل نقاط پایش در عمق مخزن در هر ایستگاه سطحي که در آن لایه بندي وجود دارد باید به ترتیب زیر باشد
- یك متر زیر سطح آب
- درست بالاتر از حد بالایي لایه ترموکلاین
- درست پایینتر از حد پاییني لایه ترموکلاین
- در عمق میانگین حد بالایي و پاییني لایه ترموکلاین
- یك متر بالاتر از رسوبات بستر (یا نزدیكتر به بستر در صورتی که بتوان بدون برهم زدن رسوبات کف نمونه را برداشت یا اندازه گیري را انجام داد.
آنجا که عمق لایه ترموکلاین در بسیاري موارد ظرف مدت چند ساعت یا چند روز ممكن است تغییر کند، بنابراین ثابت در نظر گرفتن این عمق و تعیین اعماق پایش بر اساس لایه بندي اندازه گیري شده در مراحل قبلي پایش غیر اصولي است و تعیین نیمرخ دما و سپس بر اساس آن انتخاب نقاط عمقي نمونه برداري و پایش کیفي در هر سري عملیات پایش در هر یك از ایستگاههای سطحي باید انجام گیرد.
در بررسی کیفیت آب سد ، مخازن با اعماق کمتر از 10متر (از آن جا که کمتر احتمال لایه بندي وجود دارد) باید در مرحله بررسي مقدماتي، لایه بندي حرارتي مخزن بررسي گردد و در صورت تشخیص عدم وجود لایه بندي، نقاط پایش در عمق مخزن در هر ایستگاه سطحي عبارت خواهند بود از یك نقطه در عمق یك متر زیر سطح آب و یك نقطه در یك متر بالاتر از رسوبات بستر. در صورت وجود لایه بندي، مطابق مخازن عمیقتر از 10متر عمل میشود.